Την ύπαρξη ανισότητας μεταξύ των δύο φύλων σε σημαντικό μερίδιο του εταιρικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα επιβεβαιώνει έρευνα που πραγματοποίησε η Vodafone Ελλάδος με στόχο τα αποτελέσματα να αποτελέσουν ένα ακόμα εργαλείο για να ανοίξει ο διάλογος για τα θέματα των έμφυλων διακρίσεων.
Η έρευνα καταγράφει χάσμα ως προς το βαθμό και την αιτιολόγηση που αποδίδουν επιχειρήσεις και εργαζόμενες στο ζήτημα αυτό. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, αναδεικνύονται περιθώρια βελτίωσης και ανάληψης δράσης από την πλευρά επιχειρήσεων και οργανισμών προκειμένου να αποτελέσουν φορείς αλλαγής σε σχέση με το ζητούμενο της έμφυλης ισότητας στην εργασία.
Η έρευνα με τίτλο «Breaking the Glass Ceiling» διενεργήθηκε με πρωτοβουλία της Vodafone, τη συμβολή και επιμέλεια του Alba Graduate Business School, The American College of Greece και του Οργανισμού για την Επαγγελματική Ενδυνάμωση των Γυναικών Women On Top.
Τα ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν τις απόψεις τόσο των επιχειρήσεων όσο και των ίδιων των γυναικών και συγκεκριμένα:
- 4 στις 10 γυναίκες απάντησαν πως έχουν κληθεί συχνά, κατά τη διάρκεια συνέντευξης, να απαντήσουν σε ερώτηση για την οικογενειακή τους κατάσταση, ενώ 7 στις 10 έχουν βρεθεί σε αυτή τη θέση τουλάχιστον κάποιες φορές.
- 5 στους 10 συμμετέχοντες – εκπροσώπους επιχειρήσεων θεωρούν ότι ο αντίκτυπος δεν είναι ούτε θετικός ούτε αρνητικός, το φύλο δηλαδή δεν έχει επίπτωση στη θέση μιας γυναίκας στο εργασιακό περιβάλλον.
- 9 στις 10 γυναίκες διαφωνούν απόλυτα με τη δήλωση πως δεν έχουν τις τεχνολογικές/ψηφιακές δεξιότητες που απαιτούνται για την ανάληψη θέσεων ευθύνης ή ανταγωνιστικών θέσεων.
- Στον κόσμο των επιχειρήσεων, είναι θετικά τα ευρήματα που σχετίζονται με την ετοιμότητα και ικανότητα των γυναικών για απασχόληση σε ρόλους που απαιτούν τεχνολογικές / ψηφιακές δεξιότητες ή σε επαγγέλματα STEM. Αναγνωρίζεται ωστόσο πως οι γυναίκες αποθαρρύνονται να ακολουθήσουν αυτές τις κατευθύνσεις.
- 8 στις 10 γυναίκες θεωρούν πως οι εργοδότες τους δεν καλύπτουν επαρκώς τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες.
- Μόλις το 18% των συμμετεχουσών γυναικών έχουν πρόσβαση σε προγράμματα καθοδήγησης εντός της επιχείρησης (mentoring).
- Οι γυναίκες που ερωτήθηκαν αξιολογούν σε ποσοστό που αγγίζει το 80% ότι υπάρχει ανισότητα αμοιβών μεταξύ γυναικών και ανδρών με τα αντίστοιχα προσόντα. Η ανισότητα αυτή αφορά κυρίως στη βασική αμοιβή για την εργασία, καθώς θεωρείται ότι οι διακρίσεις αμβλύνονται σε θέματα αυξήσεων και bonus.
- Υπάρχει ασάφεια σε σχέση με το τι ορίζεται ως σεξουαλική παρενόχληση: οι γυναίκες γίνονται αποδέκτριες συμπεριφορών και χειρονομιών που δεν νιώθουν πάντα ότι μπορούν να αξιολογήσουν, πόσω μάλλον να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους γι’ αυτές.
- Μόλις 3 στις 10 επιχειρήσεις εφαρμόζουν προγράμματα εκπαίδευσης των εργαζομένων για την πρόληψη της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Μελετώντας τη βιβλιογραφία, οι συγγραφείς της έρευνας παρατήρησαν ότι οι γυναίκες δεν εκπροσωπούνται ισότιμα στην εργασία, την πολιτική, τις θέσεις ευθύνης των επιχειρήσεων και τους τομείς STEM (Science, Technology, Education, Mathematics). Συγκεκριμένα:
- Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 3ο τρίμηνο του 2019, το συνολικό ποσοστό απασχόλησης των γυναικών είναι 44,6% και των ανδρών 60,3%.
- 10,2% είναι το ποσοστό εκπροσώπησης των γυναικών στα Δ.Σ. των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιριών στην Ελλάδα.
- Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat 41,4% είναι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα.
- 12,7% είναι το ποσοστό των γυναικών στην Ελλάδα που ειδικεύονται στον τομέα ΤΠΕ, έναντι μέσου όρου 16,7% που είναι στην Ε.Ε.
- 65% των γυναικών χρησιμοποιεί το διαδίκτυο στη χώρα μας συστηματικά, έναντι 79% των ανδρών.
Η έρευνα καταλήγει και σε ορισμένες προτάσεις δράσεων για τις εταιρείες και την Πολιτεία.
Από την πλευρά των εταιρειών, με βάση τα ευρήματα της έρευνας, η υιοθέτηση πρακτικών για την αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων βασίζεται στην καλλιέργεια ενδοεταιρικής κουλτούρας που ενθαρρύνει τη διαφορετικότητα και την ενδυνάμωση των εργαζομένων, καθώς και τη διαφάνεια και στοχοθέτηση ως προς την αντιπροσώπευση των γυναικών σε ένα οργανισμό. Ακόμη, σημαντικές για κάθε επιχειρήσεις είναι πολιτικές και προγράμματα που εξασφαλίζουν τη συμφιλίωση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την καταγραφή εκπαιδευτικών αναγκών, τη διευκόλυνση ευέλικτων μορφών εργασίας, την πρόσβαση των γυναικών στην τεχνολογία, αλλά και την ενδυνάμωση τους μέσω συνεχούς εκπαίδευσης και μέσω της ανάδειξης γυναικείων προτύπων.
Από την πλευρά της, η Πολιτεία χρειάζεται να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση αδειών γονεϊκότητας αλλά και κινήτρων για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν αποτελεσματικές πολιτικές ισότητας, στη συστηματική ενσωμάτωση των πεδίων STEM σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, καθώς και στην υλοποίηση δράσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση της ενασχόλησης των κοριτσιών με STEM αντικείμενα.