- Γράφει η Μαρία Μόσχου
«Πάγος» μέχρι νεωτέρας μπήκε στις τιμαριθμικές αναπροσαρμογές για τα τιμολόγια των τηλεπικοινωνιών παρά περί του αντιθέτου κλίματος που προέκυψε από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους στη σχετική διαβούλευση της ΕΕΤΤ, η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα.
Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων είναι αυτή που ως ανεξάρτητη αρχή θα αποφασίσει για την ισχύ του προτεινόμενου μέτρου, ωστόσο ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΤΕ, κ. Μιχάλης Τσαμάζ ουσιαστικά επιβεβαίωσε χθες, ότι η δυνατότητα τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των συμβολαίων δεν θα ισχύσει, προς το παρόν, καθώς προκάλεσε αντιδράσεις και κυρίως στους κόλπους της κυβέρνησης. Η επικείμενη αλλαγή στις χρεώσεις των τηλεπικοινωνιών, που θα οδηγούσε σε αύξηση των τιμολογίων, έγινε “κόκκινο πανί” για την κυβέρνηση, καθώς η διαβούλευση της ΕΕΤΤ ξεκίνησε εν μέσω των εκλογών και των επικρίσεων για την γενικότερη ακρίβεια στην αγορά.
Το Yπουργείο Ψηφιακής διακυβέρνησης δεν έχει ανακοινώσει επίσημα την θέση του ωστόσο, όπως έγραψε ήδη το Moved.gr, έδωσε ένα πρώτο μήνυμα προ ημερών στην ΕΕΤΤ ότι θέλει το θέμα να πάει πίσω, στην πρόσφατη συνάντησή τους για το θέμα. Η ΕΕΤΤ θα κληθεί να συζητήσει το θέμα τον Σεπτέμβριο οπότε και θα έχουν προηγηθεί οι αποφάσεις της κυβέρνησης.
Στη μέση οι καταναλωτές
Εάν και εφόσον τεθεί σε ισχύ η τιμαριθμική προσαρμογή των χρεώσεων στις τηλεπικοινωνίες από την ΕΕΤΤ, επαφίεται στους παρόχους να αποφασίσουν εάν θα την αξιοποιήσουν ή όχι. Πάντως, από πλευράς συνδρομητών δυνατότητα άρνησης δεν υπάρχει, αφού θα αποτελεί δικαίωμα των παρόχων και στο εξής θα υπάρχει όρος συγκεκριμένος στην σύμβαση που θα υπογράφει ο καταναλωτής.
Υπάρχει όμως η δυνατότητα αποχώρησης χωρίς πέναλτι για τους παλιούς συνδρομητές που έχουν σε ισχύ το συμβόλαιό τους οπότε και θα μπορεί κάποιος να επιλέξει μία άλλη εταιρεία. Το πόσο πιο ανταγωνιστικές χρεώσεις θα βρουν σε άλλο πάροχο, ωστόσο, μένει να φανεί, εάν εντέλει όλοι εφαρμόσουν την σχετική ρήτρα…
Οι τρεις πάροχοι, Cosmote, Nova και Vodafone, τέσσερις πολίτες, δύο ενώσεις καταναλωτών και μία Ανεξάρτητη Αρχή, ο Συνήγορος του Πολίτη, μετείχαν στη δημόσια διαβούλευση της ΕΕΤΤ για την τιμαριθμική αναπροσαρμογή των τιμολογίων στις τηλεπικοινωνίες.
Υπέρ των τιμαριθμικών αυξήσεων στις τηλεπικοινωνίες τάχθηκαν οι πάροχοι, αλλά αντίθετοι εμφανίστηκαν οι ενώσεις καταναλωτών και οι πολίτες. Το θέμα που έχει προκαλέσει μέχρι και την παρέμβαση του ίδιου του Πρωθυπουργού, φαίνεται να συνεχίζει να ταλανίζει την αγορά, με την ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης να αναζητά λύση και την ΕΕΤΤ να μεταθέτει οποιαδήποτε απόφαση για μετά την καλοκαιρινές διακοπές.
Όπως ανακοίνωσε η ΕΕΤΤ, στη δημόσια διαβούλευση έλαβαν μέρος και κατέθεσαν τις απόψεις τους οι ακόλουθες εταιρίες/φορείς/ιδιώτες:ΕΚΠΟΙΖΩ, Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών, Συνήγορος του Καταναλωτή, Cosmote, Nova, Vodafone και τέσσερις ιδιώτες.
Η Cosmote
Η εταιρεία ΟΤΕ/Cosmote έχει χαρακτηρίσει τις απαντήσεις – παρατηρήσεις της ως εμπιστευτικού χαρακτήρα και δεν δημοσιεύονται, ενώ η εταιρεία Nova υπέβαλε σχόλια σε εμπιστευτική και μη έκδοση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Cosmote είναι θετική στην αλλαγή του κανονισμού γενικών αδειών, που προβλέπουν την τιμαριθμική αναπροσαρμογή στα τιμολόγια των τηλεπικοινωνιών.
Ο κ. Τσαμάζ δήλωσε πάντως ότι «ακόμα και αν αποφασιστεί η μη εφαρμογή της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής θα καταφέρουμε να ανταποκριθούμε, καθώς υπάρχουν πολλά μέτρα που μπορεί να υιοθετήσει κανείς για να αντιμετωπίσει την κατάσταση».
Η θέση της Nova
Σύμφωνα με την Nova, η πρόταση τροποποίησης του Κανονισμού Γενικών Αδειών περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας προκειμένου να προστατευθεί ο καταναλωτής, σε συμφωνία με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία. «Συμπερασματικά, συμφωνούμε με τις προτάσεις της ΕΕΤΤ για την εισαγωγή προστατευτικών δικλείδων τις οποίες θεωρούμε απαραίτητες αλλά και επαρκείς, σε συνδυασμό πάντα με τις λοιπές προϋποθέσεις και απαιτήσεις που απορρέουν από το γενικότερο νομοθετικό και νομολογιακό πλαίσιο προστασίας του καταναλωτή, το οποίο συνεχίζει να εφαρμόζεται. Ενόψει όσων αναφέρουμε ανωτέρω, η NOVA Telecommunications & Media Μονοπρόσωπη Α.Ε. συντάσσεται με την πρωτοβουλία για την αναθεώρηση του Κανονισμού Γενικών Αδειών αποσκοπώντας στην διασφάλιση της συμβατικής ισορροπίας εν μέσω της κρίσιμης πανευρωπαϊκά οικονομικής συγκυρίας την οποία διανύουμε».
Vodafone
Η Vodafone χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής Σας για την τροποποίηση του Κανονισμού Γενικών Αδειών σύμφωνα με πάγιο αίτημα του κλάδου για δυνατότητα εφαρμογής ρήτρας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής.
Μάλιστα αναφέρει ότι η κίνηση αυτ’η είναι, προς την κατεύθυνση και της εναρμόνισης με το Ενωσιακό ρυθμιστικό πλαίσιο αναφορικά με το πλέγμα ρυθμίσεων για την προστασία των τελικών χρηστών ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Ειδικότερα αναφέρει:
« Η Οδηγία 2018/1972, η οποία θέσπισε τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, δεν εμποδίζει τη δυνατότητα τιμολογιακών αλλαγών στις συμβάσεις των συνδρομητών, εφόσον πραγματοποιούνται με όρους διαφάνειας και προσήκουσας ενημέρωσης και υπό την προϋπόθεση ότι στους συνδρομητές παρέχεται δικαίωμα αζήμιας καταγγελίας. Στο ίδιο πνεύμα και κατά την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο, ο Νόμος 4727/2020 περί Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών δεν προέβλεψε ειδικότερη ρύθμιση ούτε απαγόρευσε την δυνατότητα τροποποίησης αντίστοιχων όρων σύμβασης συνδρομητή.
Παρά ταύτα, η προγενέστερη ειδικότερη πρόβλεψη του δευτερογενούς εθνικού δικαίου, ήτοι η σχετική διάταξη του Κανονισμού Γενικών Αδειών περί απαγόρευσης της αύξησης τιμής του παγίου εντός του ορισμένου χρόνου της σύμβασης, παρέμεινε ως είχε και δεν προσαρμόστηκε στο σχετικό Ενωσιακό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο.
Όπως αναλύουμε κατωτέρω, τυχόν διατήρηση της ισχύουσας πρόνοιας του Κανονισμού περί απαγόρευσης της αύξησης τιμής του παγίου εντός του ορισμένου χρόνου της σύμβασης, δεν είναι συμβατή με την αρχή της εναρμόνισης του Ευρωπαϊκού Κώδικα και του εκεί ρητά οριζόμενου πλαισίου περί αποφυγής διατήρησης σημαντικών φραγμών και κατακερματισμένων κανόνων στην εσωτερική αγορά που επηρεάζουν όχι μόνο τους τελικούς χρήστες αλλά και τους εθνικούς παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, έναντι του ανταγωνισμού από άλλα κράτη μέλη.
Περαιτέρω θεωρούμε ότι πλέον το σημερινό οικονομικό κλίμα καθιστά απαραίτητη την προσθήκη κατ’ ελάχιστον της προτεινόμενης από την Επιτροπή σας εξαίρεσης στη συγκεκριμένη διάταξη του Κανονισμού.
Οι Τηλεπικοινωνίες παραμένουν ο μοναδικός κλάδος που εξακολουθεί διαχρονικά να απορροφά το σύνολο των επιβαρύνσεων κόστους και τα τελευταία δύο χρόνια υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, έχοντας έως τώρα αντισταθεί τόσο στην εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, όσο και στις αυξήσεις του πληθωρισμού και του συνακόλουθου αυξημένου κόστους πρώτων υλών, αγαθών και υπηρεσιών από τρίτους, εν αντιθέσει με άλλους κλάδους αγαθών πρώτης γραμμής (πχ τρόφιμα) στους οποίους έχει καταγραφεί σημαντική αναπροσαρμογή τιμών πέραν του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή. Αντιθέτως, παρά τα αυξημένα κόστη, εξακολουθούν να παρέχονται σημαντικές προσφορές ακόμη και σε νέες υπηρεσίες όπως αυτές των οπτικών ινών. Ειδικά τα δεδομένα κινητής αποτελούν, ίσως, το μοναδικό αγαθό του οποίου η τιμή υποχωρεί συνεχώς, ανεξαρτήτως της μεταβλητότητας των μακροοικονομικών συνθηκών και των πληθωριστικών πιέσεων.
Ωστόσο το επενδυτικό άλμα που απαιτείται για να πετύχει η Ελλάδα τους στόχους της περί συνδεσιμότητας και ψηφιοποίησης, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και στις ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη της χώρας, καθιστά ανέφικτη και αδικαιολόγητη τη διατήρηση της ισχύουσας συνθήκης, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του κλάδου ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Με αυτό το δεδομένο η παρούσα διαβούλευση κινείται σε ορθή και απολύτως αναγκαία κατεύθυνση.
ΕΚΠΟΙΖΩ
Η ΕΚΠΟΙΖΩ θεωρεί ότι, η Διαβούλευση της ΕΕΤΤ για το ως άνω θέμα και συγκεκριμένα η καθιέρωση ενός μηχανισμού τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των τιμολογίων, λόγω σχετικών αιτημάτων των παρόχων κινητής τηλεφωνίας, οι οποίοι βάσει δεδομένων και εκτιμήσεων που έχουν προσκομίσει στην ΕΕΤΤ αναφέρουν ως αιτιολογία ότι, επιβαρύνονται δυσανάλογα, δεν συνάδει με την ήδη δυσχερή οικονομική κατάσταση που βιώνουν χιλιάδες νοικοκυριά στην Ελλάδα, λόγω της αύξησης του κόστους της ενέργειας και μείωσης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματός τους και τις τράπεζες επιπρόσθετα να αυξάνουν δραστικά τα επιτόκιά τους.
«Τα συγκεκριμένα επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αυξάνουν την εισοδηματική ανισότητα και τις απώλειες στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των παρόχων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, οι οποίοι έχουν ανακοινώσει πρόσφατα αύξηση κερδών. Η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. θεωρεί ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υπάρχουν στις συμβάσεις ρήτρες περαιτέρω χρεώσεων. Η μετακύλιση επιπρόσθετων χρεώσεων είναι ανεπίτρεπτο και άδικο να επιβαρύνουν τον καταναλωτή με δυσανάλογες υψηλές τιμές, δεδομένου ότι η επικοινωνία αποτελεί κοινωνικό αγαθό, προσβάσιμο και προσιτό σε όλους. Σημειωτέον δε,\ ότι οι πάροχοι βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση σε σχέση με τους καταναλωτές, καθώς μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μεθοδολογίες πρόβλεψης και διαχείρισης κινδύνων που δεν έχουν οι καταναλωτές» επισημαίνει στην τοποθέτησή της στο κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης .
Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών
Απόλυτα αντίθετο με τις τιμαριθμικές αναπροσαρμογές δηλώνει το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών. «Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας στην αναπροσαρμογή των τιμών των τηλεπικοινωνιών με βάση τον πληθωρισμό του 2022, γιατί:
- Με βάση έρευνα της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, τον Μάρτιο του 2022, η “Ελλάδα κατατάσσεται τα τελευταία 5 χρόνια ως μια από τις πιο ακριβές χώρες της ΕΕ28 και του ΟΟΑΣΑ στις ετήσιες μελέτες σύγκρισης τιμών παροχής υπηρεσιών ευζωνικού κινητού δικτύου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής”.
- Και το 2020 η Ελλάδα αναδείχθηκε πρωταθλήτρια στις χρεώσεις τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών οι οποίες ήταν όχι μόνο οι υψηλότερες στην Ε.Ε. αλλά και 73% υψηλότερες από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο με βάση τα στοιχεία της Eurostat.
- Με βάση τα δικά σας στοιχεία που δημοσιοποίησε η επιτροπή σας, οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών κατά τους πρώτους 6 μήνες του 2022, αύξησαν το συνολικό κύκλο εργασιών τους ο οποίος το πρώτο εξάμηνο του 2022 ήταν ο υψηλότερος που έχει εμφανίσει ο κλάδος από το 2018.
- Η επιβολή αυξήσεων με βάση των πληθωρισμό του 2022 είναι κατάφορη αδικία και αισχροκέρδεια σε βάρος των καταναλωτών . Ο πληθωρισμός το Δεκέμβριο του 2022 διαμορφώθηκε στο 7,2% με πτωτική τάση όλο το 2023 και διαμορφώθηκε το Μάιο του 2023 στο 2,8%.
- Ο πληθωρισμός του 2022 διαμορφώθηκε κυρίως από το ράλι των τιμών των τροφίμων. Σημειώστε ότι τα τρόφιμα παρουσίαζαν αυξήσεις 15,5% τον Δεκέμβριο του 2022 σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, ενώ ο πληθωρισμός βρισκόταν κάτω από το μισό. Η επίπτωση των τροφίμων στη διαμόρφωση του πληθωρισμού τον Δεκέμβριο του 2022 ήταν 3,2596 ενώ το φυσικό αέριο, το ηλεκτρικό ρεύμα και το πετρέλαιο θέρμανσης έχουν συνολικά λιγότερο από 0,10% επίπτωση στον πληθωρισμό.
- Από τις δικαιολογίες που αποδέχεστε ως ΕΕΤΤ για την αύξηση των τιμών των τηλεπικοινωνιών υπηρεσιών, αναφέρετε ως πρώτη την αύξηση του κόστους ρευματοδότησης δικτύου έως και 43%. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ όμως δείχνουν ότι ο ηλεκτρισμός από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Δεκέμβριο του 2022 μειώθηκε κατά 8%.
Θέλετε, λοιπόν, να επιβάλλετε αυξήσεις που βασίζονται σε μια χρονική στιγμή αυξημένου πληθωρισμού, αδιαφορώντας για το επί χρόνια «χαράτσωμα» των καταναλωτών στην Ελλάδα όπως αναλύουμε παραπάνω», επισημαίνει το Κέντρο.
Συνήγορος του Καταναλωτή
Την αντίθεσή της εκφράζει και η ανεξάρτητη αρχή, Συνήγορος του Καταναλωτή.
«Ο Συνήγορος του Καταναλωτή αντιτίθεται απόλυτα και κατηγορηματικά σε κάθε μορφή της αγωγής μιας ρήτρας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής εις βάρος των καταναλωτών στις συμβάσεις παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και μεταφοράς δεδομένων πολλά πολλές δε μάλλον σε μία οριζόντια επιβολή τέτοιας ρήτρας σε ήδη υφιστάμενες και εν ισχύ συμβάσεις.
Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή αρκετοί πάροχοι των υπηρεσιών αυτών στην Ελλάδα καταγραφούν σημαντικά κέρδη παρά την αρνητική διεθνή οικονομική συγκυρία σύμφωνα και με τα οικονομικάτους αποτελέσματα και τις ανακοινώσεις των ίδιων.
Επί αυτού λοιπόν:
Α. δεν μπορεί να ευσταθεί λογικό επιχείρημα που να δικαιολογείται αύξηση στα τιμολόγια υφιστάμενων συμβάσεων και μάλιστα με οριζόντιο τρόπο και εις βάρος του συνόλου των καταναλωτών και
β θεσμοθέτηση της συστηματικής ανατροπής των συμβάσεων παροχής των ανωτέρω υπηρεσιών δια της εισαγωγής ρήτρας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής» αναφέρει ο Συνήγορος του Πολίτη.
Τέλος και οι ιδιώτες εκφράζουν είτε την πλήρη αντίθεσή τους είτε την εφαρμογή τιμαριθμικών αυξήσεων με όρους.
