- της Νατάσας Φραγκούλη
Η Ελλάδα δεν συνηθίζει να εντυπωσιάζει σε θέματα που σχετίζονται με την ψηφιακή ωριμότητα των επιχειρήσεων. Τουλάχιστον όχι μέχρι πρότινος, αφού πλέον η εικόνα αυτή αλλάζει με τις ελληνικές εταιρείες να διακρίνονται σταδιακά -σε πανευρωπαϊκό επίπεδο- για τις επιδόσεις τους σε βασικές τεχνολογίες της λεγόμενης 4ης βιομηχανικής επανάστασης, όπως αυτός της τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence – AI).
Των λόγων το αληθές επιβεβαιώνουν τα πρόσφατα στοιχεία του Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας της ΕΕ “DESI 2021”, σύμφωνα με τον οποίο η Ελλάδα -μαζί με τη Λιθουανία- έχει την τρίτη καλύτερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 στη χρήση συστημάτων ΑΙ από τις επιχειρήσεις. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι σήμερα περισσότερες από μια στις τρεις εταιρείες στην Ελλάδα (34%) χρησιμοποιεί τουλάχιστον δύο συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.
Πανευρωπαϊκά ο αντίστοιχος ρυθμός ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης στον επιχειρηματικό στίβο είναι μάλλον άτονος, αφού μόλις μία στις τέσσερις εταιρείες (25%) κάνει χρήση τουλάχιστον δύο συστημάτων ΑΙ.
Η εικόνα στην Ευρώπη
Οι επιχειρήσεις στην Τσεχία και στην Αυστρία είναι αυτές που καταλαμβάνουν την πρώτη και δεύτερη -αντίστοιχα- θέση στην ΕΕ στην αξιοποίηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας με ποσοστά 40% και 37%. Στον αντίποδα, οι υιοθέτηση δύο ή περισσότερων τεχνολογιών artificial intelligence σημειώνει τα χαμηλότερη ποσοστά στην Ιρλανδία (14%), τη Σλοβακία και την Εσθονία (και οι δύο με 15%).
Τα στοιχεία του DESI 2021 όσον αφορά την υιοθέτηση τεχνολογιών ΑΙ στην ΕΕ ομαδοποιούν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε τρεις κατηγορίες. Στους «adopters», που αποτελούν το 42% του συνόλου, και χρησιμοποιούν τουλάχιστον μία τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης. Στους «nonadopters», που αποτελούν το 40% και δεν χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη ούτε σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν κάνουν χρήση της τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια. Τέλος, υπάρχει μια τρίτη κατηγορία εταιρειών, που αντιπροσωπεύει το 18% του συνόλου, οι οποίες έχουν σχέδια να υιοθετήσουν τεχνολογίες ΑΙ τα επόμενα δύο χρόνια.
Η πρόοδος της Ελλάδας
Η Ελλάδα, όπως παρατηρεί η Κομισιόν στη σχετική έκθεσή της για τη χώρα μας αναφορικά με τον DESI 2021, είναι αποφασισμένη να σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τις ψηφιακές τεχνολογίες. Ήδη, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των Βρυξελλών, η χώρα εκπονεί εθνική στρατηγική για την τεχνητή νοημοσύνη. Ταυτόχρονα, η χώρα έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες για τη σύσταση Κέντρου Αριστείας στην Τεχνητή Νοημοσύνη στην Αθήνα.
Στόχος είναι το Κέντρο Αριστείας να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την ευφυή ανάλυση εγγράφων σε παγκόσμιο επίπεδο, φέρνοντας σε επαφή ερευνητές, επιστήμονες και επαγγελματίες ΑΙ με επιχειρηματικούς εμπειρογνώμονες από ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών τομέων. Φιλοδοξία της της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας ιδιωτικού-δημόσιου τομέα «είναι να μετατραπεί η «διαρροή εγκεφάλων (brain drain)» από τη χώρα σε «προσέλκυση εγκεφάλων (brain gain)»» αναφέρει η Επιτροπή.
Η μεγάλη ευκαιρία της Τεχνητής Νοημοσύνης
Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί στην Ελλάδα πιστεύουν στη δυναμική του artificial intelligence ως καταλύτη αλλαγής και επίτευξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Συγκεκριμένα, το 85% των στελεχών εκτιμά ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη παρουσιάζει τεράστιες ευκαιρίες στην ανάπτυξη νέων προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρηματικών ιδεών.
Την ίδια στιγμή, 7 στους 10 (73%) προβλέπουν ότι το ΑΙ θα αλλάξει τη φύση του ανταγωνισμού τα επόμενα τρία χρόνια, προκαλώντας ισχυρές μεταβολές στην αγορά. Το ίδιο περίπου ποσοστό (71%) εκφράζει την αγωνία ότι εάν η εταιρεία τους δεν αξιοποιήσει συστηματικά τις δυνατότητες που προσφέρει το ΑΙ, θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα ισχυρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με έρευνα της Accenture, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι μάλλον διστακτικές να επενδύσουν δυναμικά αυτή τη στιγμή στην Τεχνητή Νοημοσύνη, εστιάζοντας ως επί το πλείστον σε πιλοτικά προγράμματα περιορισμένης κλίμακας. Το 54% των στελεχών αισθάνεται ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς, θεωρώντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, οπότε προτιμά να περιμένει έως ότου ωριμάσουν οι σχετικές τεχνολογίες και συνθήκες.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια έρευνα (Greece: With an AI to the Future), το 23% των επιχειρήσεων βρίσκεται σε αρχικά στάδια επενδύσεων επάνω στο ΑΙ, ενώ το 37% πειραματίζεται με διάφορες πιλοτικές εφαρμογές. Οι τρεις βασικότεροι λόγοι που εξηγούν την αδράνεια των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις απόψεις των στελεχών, είναι η έλλειψη ΑΙ δεξιοτήτων (69%), η ασυμβατότητα με τα παραδοσιακά – legacy συστήματα των επιχειρήσεων (57%) καθώς και η ποιότητα των δεδομένων (37%).