Μία θέση ανάμεσα στα λίγα ευρωπαϊκά κράτη, που έχουν θεσμοθετήσει ειδική βίζα για την είσοδο και παραμονή ψηφιακών νομάδων στη χώρα, αποκτά η Ελλάδα. Η Digital Nomads Visa για την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων στην Ελλάδα δίνει δυνατότητα εισόδου και παραμονής στην Ελλάδα σε πολίτες τρίτων χωρών, που εργάζονται στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας.
Η Digital Nomads Visa, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο των υπουργείων Μετανάστευσης & Ασύλου και Προστασίας του Πολίτη «Αναμόρφωση διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, προσέλκυση επενδυτών και ψηφιακών νομάδων, ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας», θα έχει διάρκεια 12 μήνες με δυνατότητα ανανέωσης υπό προϋποθέσεις. Θα χορηγείται δε, υπό συγκεκριμένους, αυστηρούς, όρους, όπως, για παράδειγμα, ότι ο υποψήφιος θα πρέπει να παρέχει εργασία σε εργοδότες του εξωτερικού, γεγονός που θα βεβαιώνεται με σχετική σύμβαση εργασίας.
Με την Αθήνα να βρίσκεται σήμερα κάπου στο μέσον της παγκόσμιας κατάταξης ως προς τη δυνατότητα προσέλκυσης ψηφιακών νομάδων, η Ελλάδα θέτει σε πιο στέρεες θεσμικές βάσεις το θέμα, ώστε να ανελιχθεί περαιτέρω στη διεθνή κατάταξη. Στοιχεία του ΜΙΤ τοποθετούν το όφελος της Ελλάδα από τους digital nomads στο 1,6 δισ. ευρώ ετησίως. Η υπόθεση του ΜΙΤ προϋποθέτει ότι η χώρα καταφέρνει να προσελκύσει 100.000 ψηφιακούς νομάδες σε μια χρονιά, με μέση παραμονή τους 6 μήνες.
Σήμερα, βίζα για τους ψηφιακούς νομάδες έχουν ευρωπαϊκά κράτη, όπως η Γερμανία, η Τσεχία, η Πορτογαλία, η Κροατία, η Εσθονία και η Νορβηγία. Αντίστοιχη δυνατότητα προσφέρουν συγκεκριμένες Πολιτείες των ΗΠΑ, αλλά και περιοχές όπως το Ντουμπάι, η Αυστραλία, το Μεξικό, η Ταϊλάνδη, τα Νησιά Κέιμαν και τα Μπαρμπέιντος.
Προϋποθέσεις
Πρακτικά προβλέπεται η χορήγηση άδειας διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών (αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες ή μισθωτούς), οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση ΤΠΕ για εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας για χρονική περίοδο έως 12 μήνες. Η εθνική θεώρηση χορηγείται στον ενδιαφερόμενο, εφόσον προσκομίσει με αυτοπρόσωπη παρουσία ή αποστείλει με email ή με συστημένη επιστολή στην αρμόδια ελληνική προξενική Αρχή το σχετικό αίτημα.
Μάλιστα, το νομοσχέδιο θέτει ένα «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα στις προξενικές Αρχές για εξέταση του σχετικού αιτήματος, καθώς υποχρεούνται να απαντήσουν εντός 10 ημερών από την υποβολή της αίτησης. Επίσης, υποχρεούνται να ολοκληρώσουν τη διαδικασία χορήγησης της θεώρησης με διαδικασίες «one stop shop».
Αιτήσεις
Ο ενδιαφερόμενος καλείται να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, με την οποία δηλώνει την πρόθεσή του να μείνει στη χώρα με την εθνική θεώρηση εισόδου για την παροχή εργασίας εξ αποστάσεως. Με την ίδια υπεύθυνη δήλωση ο ενδιαφερόμενος δεσμεύεται ότι δεν θα παρέχει καθ’ οιονδήποτε τρόπο εργασία ή υπηρεσίες ή έργο σε εργοδότη με έδρα στην Ελλάδα.
Επίσης, ο ενδιαφερόμενος να λάβει την ειδική βίζα, πρέπει να προσκομίσει σύμβαση εργασίας ή έργου ή αποδεικτικό εργασιακής σχέσης με εργοδότη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ο οποίος είναι εγκατεστημένος εκτός της ελληνικής επικράτειας, αορίστου χρόνου ή σε περίπτωση σύμβασης ορισμένου χρόνου με υπολειπόμενη διάρκεια που καλύπτει το διάστημα της χορηγούμενης εθνικής θεώρησης.
Εναλλακτικά μπορεί να υποβάλλει συμβάσεις εργασίας ή έργου αορίστου χρόνου ή, σε περίπτωση σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, με υπολειπόμενη διάρκεια που καλύπτει το διάστημα ισχύος της χορηγούμενης θεώρησης, σε περίπτωση που ο πολίτης τρίτης χώρας είναι ελεύθερος επαγγελματίας με περισσότερους του ενός εργοδότες που είναι εγκατεστημένοι εκτός ελληνικής επικράτειας.
Επίσης, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να υποβάλλει στοιχεία για την ιδιότητα του στην επιχείρηση, καθώς επίσης και στοιχεία που αφορούν στην επωνυμία, στην έδρα, στο πεδίο δραστηριότητας και στον εταιρικό σκοπό της επιχείρησης σε περίπτωση που ο πολίτης τρίτης χώρας είναι αυτοαπασχολούμενος σε δική του επιχείρηση, η οποία ευρίσκεται εκτός της ελληνικής επικράτειας.
Επαρκές εισόδημα
Ένα σημείο, στο οποίο δίνεται μεγάλη βαρύτητα για τη χορήγηση της βίζας στους digital nomads, είναι η δυνατότητα των υποψηφίων να αποδείξουν ότι διαθέτουν επαρκείς πόρους, σε επίπεδο σταθερού εισοδήματος, για την κάλυψη των εξόδων διαβίωσής στη χώρα, χωρίς να επιβαρύνουν το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.
Το ύψος των επαρκών πόρων καθορίζεται στα 3.500 ευρώ μηνιαίως και αποδεικνύεται από τη σύμβαση εργασίας ή έργου ή το αποδεικτικό εργασιακής σχέσης, στην περίπτωση εξαρτημένης εργασίας, υπηρεσιών ή έργου ή από τραπεζικό λογαριασμό. Αν οι επαρκείς πόροι προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες εξαρτημένης εργασίας, υπηρεσιών ή έργου, το ανωτέρω ελάχιστο ύψος αναφέρεται σε καθαρά έσοδα μετά την καταβολή των απαιτούμενων φόρων στη χώρα παροχής της εργασίας.
Το ανωτέρω ποσό προσαυξάνεται κατά 20% για τον/τη σύζυγο ή τον/την συμβιούντα και κατά 15% για κάθε τέκνο. Το ύψος των επαρκών πόρων μπορεί να ανακαθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση.
Νομάδες με οικογένεια
Οι ψηφιακοί νομάδες μπορούν να συνοδεύονται από τα μέλη της οικογένειάς τους, στα οποία χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, ατομική θεώρηση που λήγει ταυτόχρονα με τη θεώρηση του συντηρούντος. Κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται ο/η σύζυγος ή ο/η σύντροφος και τα μέλη της οικογένειας του συντηρούντος να παρέχουν εξαρτημένη εργασία ή να ασκούν οποιασδήποτε μορφής οικονομική δραστηριότητα στη χώρα.
Επίσης, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η διάρκεια παραμονής των ψηφιακών νομάδων μπορεί να παραταθεί στα δύο χρόνια, κατόπιν αίτησης που υποβάλλεται πριν τη λήξη της ισχύος της εθνικής θεώρησης. Η άδεια αυτή δεν παρέχει δικαίωμα εξαρτημένης εργασίας ή ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας οιασδήποτε μορφής στην Ελλάδα, τόσο για τον συντηρούντα, όσο και για τον/την σύζυγό ή σύντροφό του και τα μέλη της οικογένειάς του. Μπορεί δε να ανανεώνεται ανά διετία, κάθε φορά, εφόσον συνεχίζουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις της φύσης της εργασίας.
Η αίτηση του συντηρούντος για τη χορήγηση της άδειας διαμονής συνοδεύεται από παράβολο 1.000 ευρώ, ενώ τα μέλη της οικογένειάς του υποβάλλουν το προβλεπόμενο από το παρόν παράβολο, ως μέλη οικογένειας του πολίτη τρίτης χώρας.
Σε περίπτωση που ο πολίτης τρίτης χώρας, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς του, αναχωρήσουν από την ελληνική επικράτεια και λήξει η ισχύς της εθνικής θεώρησης, τόσο ο συντηρών, όσο και τα μέλη της οικογένειάς του, έχουν τη δυνατότητα να αιτηθούν και να λάβουν εκ νέου εθνική θεώρηση εισόδου για τον σκοπό αυτό.