- της Νατάσας Φραγκούλη
Χρηματοδοτήσεις-ρεκόρ, για τα ελληνικά δεδομένα, προσελκύει πλέον το ελληνιό startup οικοσύστημα. Μέσα σε μόλις μία πενταετία, μεταξύ 2017 και 2021, οι εγχώριες startups κατάφεραν να προσελκύσουν δεκαπλάσια κεφάλαια, με το έτος που διανύουμε να καταρρίπτει όλα τα ρεκόρ των προηγούμενων ετών.
Το 2021, οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις προσέλκυσαν επενδύσεις μισού δισ. ευρώ, ποσό υπερ-τριπλάσιο έναντι του 2020 και δεκαπλάσιο έναντι του 2017, όταν οι ελληνικές startups είχαν «σηκώσει» μόλις 50 εκατ. ευρώ. Η ωριμότητα της νεοφυούς σκηνής στην Ελλάδα λειτουργεί ως καταλύτης για την προσέλκυση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. Δεν είναι τυχαίο ότι η συμμετοχή διεθνών κεφαλαίων σε επενδυτικούς γύρους ελληνικών startups αντιστοιχεί πλέον στο εντυπωσιακό ποσοστό 84,9%.
Μόνο οι 10 κορυφαίες νεοφυείς επιχειρήσεις της χώρας συγκέντρωσαν το 2021 συνολικά 397 εκατ. ευρώ, ποσό υπερτριπλάσιο αυτού που συγκεντρώθηκε πέρυσι. Πρόκειται για τις εταιρείες Blueground (154 εκατ. ευρώ), Viva Wallet (66,3 εκατ. ευρώ), FlexCar (50 εκατ. ευρώ), Hellas Direct (32 εκατ. ευρώ), LearnWorlds (27,6 εκατ. ευρώ), Plum (20,5 εκατ. ευρώ), Byrd (16 εκατ. ευρώ), Causaly (14 εκατ. ευρώ), Intelligencia (10,24 εκατ. ευρώ) και Hack The Box (6,7 εκατ.ε υρώ).
Όσον αφορά το προφίλ των startups πρόκειται για εταιρείες με ηλικία -κατά μέσο όρο- 8 ετών, οι οποίες έχουν ολοκληρώσει 5 επενδυτικούς γύρους, έχουν κατά μέσο όρο 9 επενδυτές και οι μισές έχουν παρουσία και στις ΗΠΑ.
Τα πρώτα ελληνικά unicorns
Στο μεταξύ, το 2021 αποτελεί έτος-σταθμό για την ελληνική startup σκηνή για έναν πρόσθετο λόγο: είναι η χρονιά κατά την οποία η Ελλάδα μπαίνει πλέον στην εποχή των «μονόκερων», (unicorns: μη εισηγμένες νεοφυείς εταιρείες με αποτίμηση 1 δισ.ευρώ) με τουλάχιστον τέσσερις εταιρείες, PeopleCert, Blueground, Viva Wallet, Persado, να βρίσκονται ήδη ένα βήμα πριν από αυτό τον τίτλο.
Tην παραπάνω εικόνα αποτυπώνει η έκθεση «Greek Startups 2021/2022», που συνέταξε το Found.ation, σε συνεργασία με το EIT Digital και το Velocity.Partners VC, ένα από τα ταμεία EquiFund. Η μελέτη, που εκδόθηκε με την υποστήριξη της Ελληνικής Τράπεζας Επενδύσεων, καταγράφει όλες οι επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού προγράμματος EquiFund.
Με την πρωτοβουλία EquiFund να ολοκληρώνεται σταδιακά, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Γιάννης Τσακίρης, κατά τη χθεσινή παρουσίαση της μελέτης, προανήγγειλε νέες χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες. «Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σκοπεύει να διοχετεύσει ένα αρχικό κεφάλαιο πάνω από 200 εκατ. ευρώ από δημόσιους πόρους στην νεοφυή επιχειρηματικότητα, χωρίς να αποκλείεται περαιτέρω αύξηση, χάρη σε κεφάλαια προερχόμενα από το Εθνικό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το συνολικό ποσό που θα είναι διαθέσιμο από το κράτος στους διαχειριστές επιχειρηματικών κεφαλαίων ανέρχεται 1,26 δισ. ευρώ» τόνισε ο ίδιος.
O κ. Τσακίρης, αναφερόμενος στο ελληνικό οικοσύστημα, τόνισε ότι πλέον βρίσκεται σε «μετεφηβικό στάδιο», υπογραμμίζοντας ότι εθνικός στόχος είναι να ξεπεράσει εντός της πενταετίας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε όλα τα επίπεδα (σσ επενδύσεις, exits).
Χρονιά-σταθμός το 2021
«Το 2021 ήταν μια χρονιά νέων ρεκόρ για την ολοένα αναπτυσσόμενη ελληνική startup σκηνή όσον αφορά τη χρηματοδότηση από κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών, τα exits και τα unicorns» τόνισε κατά την παρουσίαση της μελέτης ο κ. Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής του Found.ation και εταίρος στο Velocity.Partners.
Ο συνολικός αριθμός των ελληνικών startups, που χρηματοδοτήθηκαν, φτάνει τις 70, αυξημένος κατά 30% έναντι του 2020. Εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα της μελέτης είναι η προέλευση των χρηματοδοτήσεων, που υποδέχονται πλέον οι ελληνικές startups. Tα κεφάλαια που επενδύθηκαν το 2021 προέρχονται από:
- 13 ελληνικά επενδυτικά σχήματα,
- 29 ευρωπαϊκά,
- 24 αμερικάνικα και
- 20 επενδυτικά κεφάλαια από τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι ελληνικές startups σε αριθμούς
Εξετάζοντας τα ποσά που οι εταιρείες ζητούν από τα funds, παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση στην περιοχή των €100.000 έως €200.000, καθώς και στα €400.000 έως €500.000. Αυτό σηματοδοτεί τη δημιουργία ενός νέου κύματος νεοφυών επιχειρήσεων που θα ξεχωρίσουν και θα αφήσουν το στίγμα τους το 2022.
Συνολικά, το 2021 το 17% των ελληνικών startups ζητούσε κεφάλαια έως 200.000 ευρώ, ενώ το 26% από 300.000 έως 500.000 ευρώ. Οι τρεις κορυφαίοι τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται οι νεοφυείς επιχειρήσεις παραμένουν το Life Sciences, το Retail και το AgriTech, με τις startups των Maritime Tech και Deep Tech να συνεχίζουν να βρίσκονται σε ανοδική πορεία, που αναμένεται να διατηρήσουν και εντός του 2022.
Από τις ελληνικές startups, που χρηματοδοτήθηκαν το 2021, οι 3 στις 10 ανήκαν στην κατηγορία «series A» και πάνω, το 40% έχει την έδρα του στην Ελλάδα, οι μισές είναι έως 4 ετών, ενώ οι 6 στις 10 είχαν στόχευση στο B2B τμήμα της αγοράς.
