- Γράφει η Νατάσα Φραγκούλη
Έναν δύσκολο γρίφο κατάφεραν να λύσουν το 2022 οι ελληνικές startups, οι οποίες εν μέσω οικονομικών αναταράξεων και αμφιθυμίας προς τις επενδύσεις με υψηλό ρίσκο, κατάφεραν να παραμείνουν σταθερά στα ραντάρ των επενδυτών. Περισσότερες από 50 ελληνικές startups έλαβαν, στη διάρκεια του έτους, τη χρηματοδοτική ψήφο εμπιστοσύνης τουλάχιστον 90 επενδυτών με προέλευση εντός και εκτός ελληνικών συνόρων.
Μάλιστα, το εγχώριο οικοσύστημα καινοτομίας επιβεβαιώνει ότι έχει αρχίσει να αποκτά brand name και εκτός Ελλάδας, με το ποσοστό συμμετοχής επενδυτών εκτός Ελλάδας στους γύρους χρηματοδότησης να ανέρχεται σε 73%.
Όσον αφορά το who is who των πιο καλά χρηματοδοτούμενων ελληνικών startup, δέκα συνολικά εταιρείες βρέθηκαν πιο ψηλά στη λίστα των προτιμήσεων των επενδυτών. Μεταξύ αυτών, οι Flexcar, Viva Wallet και Spotawheel ήταν οι τρεις επιχειρήσεις, που έλαβαν τη μερίδα του λέοντος των επενδεδυμένων κεφαλαίων.
Η συνολική χρηματοδότηση των τριών εταιρειών το 2022 ανήλθε στα 252 εκατ. ευρώ – 562 εκατ. ευρώ αν συμπεριληφθεί και ο δανεισμός τους- με το αντίστοιχο νούμερο για το 2021 να ανέρχεται στα 397 εκατ. ευρώ.
Το “top 3”
Στο «top 10» των ελληνικών startups, που τίναξαν τη χρηματοδοτική μπάνκα στον αέρα το 2022, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Flexcar, η οποία συγκέντρωσε 210 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου του δανεισμού. Σύμφωνα με το report «Startups in Greece 2022/2023», που δημοσίευσε -για 6η συνεχόμενη χρονιά- το Found.ation σε συνεργασία με το EIT Digital, στη δεύτερη θέση της ίδιας λίστας βρέθηκε η Viva Wallet με 160 εκατ. ευρώ.
Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για τις 2 από τις 3 κορυφαίες startups του 2022, τις FlexCar και Spotawheel, είναι ότι αμφότερες δραστηριοποιούνται στη βιομηχανία του αυτοκινήτου και των μεταφορών γενικότερα, και οι δύο είναι ηλικιακά κάτω των 6 ετών, διαθέτουν γραφεία σε όχι περισσότερες από 4 χώρες, ενώ δεν έχουν παρουσία στις ΗΠΑ, με τις δύο τελευταίες διαπιστώσεις να συνηγορούν υπέρ των προοπτικών περαιτέρω ανάπτυξής τους.
Ποιες startups πήγαν… ταμείο το 2022
Στην τρίτη θέσης της κατάταξης των ελληνικών νεοφυών εταιρειών, που προσέλκυσαν τα περισσότερα κεφάλαια το 2022, βρίσκεται η Spotawheel (με 100 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου του δανεισμού).
Ακολουθούν οι TileDB (28,8 εκατ. ευρώ), Better Origin (14,7 εκατ. ευρώ), Vivante Health (14,7 εκατ. ευρώ), OrthoSon (10,44 εκατ. ευρώ), Flyway (10 εκατ. ευρώ), Trucksters (8 εκατ. ευρώ) και Timberhub (7,3 εκατ. ευρώ).
Να σημειωθεί ότι επτά από τις δέκα εταιρείες με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση το 2022 έχουν γραφεία μόνο σε μία χώρα, ενώ μόνο οι δύο από τις δέκα έχουν ιδρύσει υποκατάστημα στις ΗΠΑ. Κατά μέσο όρο, οι συγκεκριμένες εταιρείες διατηρούν γραφείο σε 3,6 χώρες.
Επενδυτική απροθυμία
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ποσό που απέσπασαν το 2022 οι ελληνικές startups ήτοι τα 310 εκατ.ευρώ υπολείπεται του αντίστοιχου του 2021, όταν το οικοσύστημα είχε «σηκώσει» 540 εκατ.ευρώ, που συνιστά μείωση της τάξης του 40%.
Βέβαια, όπως εξηγεί η έκθεση των Found.ation και EIT Digital, στα συνολικά αντληθέντα κεφάλαια δεν περιλαμβάνονται τα ποσά δανεισμού, που ήταν ιδιαίτερα σημαντικά στη διάρκεια του περασμένου έτους. Η υποσημείωση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς, για παράδειγμα, Flexcar και Spotawheel ανακοίνωσαν γύρους χρηματοδότησης 210 εκατ. ευρώ και 150 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα, με ένα μεγάλο τμήμα να είναι υπό τη μορφή δανείου.
Στους παράγοντες που κράτησαν χαμηλά το 2022 τις χρηματοδοτήσεις προς τις ελληνικές startups συμπεριλαμβάνεται -προφανώς- η διάχυτη αβεβαιότητα και η αστάθεια της αγοράς, η αύξηση των επιτοκίων, η ενεργειακή και οικονομική κρίση, καθώς και οι έκρυθμες γεωπολιτικές εξελίξεις. Οι ίδιοι παράγοντες είναι αυτοί που κράτησαν σε χαμηλά επίπεδα και το ευρωπαϊκό οικοσύστημα, όπως και την παγκόσμια κοινότητα των νεοφυών εταιρειών.
