Της Μαρίας Μόσχου
mariam@moved.gr
Το 93% των παιδιών όλων των ηλικιών και το 98% των γονιών στην χώρα μας χρησιμοποιούν ίντερνετ. Στο πλαίσιο έρευνας που διενεργήθηκε από την MRB Hellas, για λογαριασμό της COSMOTE, με θέμα τις απόψεις των γονέων για την ασφαλή χρήση του Internet από τα παιδιά τους, φαίνεται ότι σε ποσοστό 74%, οι γονείς στην Ελλάδα θεωρούν ότι το Internet έχει περισσότερα οφέλη από κινδύνους. Ωστόσο το 55% ανησυχεί για την ασφάλεια των παιδιών κατά την πλοήγηση στο Διαδίκτυο, με κύριους λόγους ανησυχίας να είναι η «υπερβολική ενασχόληση με το Internet» (78%), η «έκθεση σε επιβλαβές/ακατάλληλο περιεχόμενο» (71%), η κλοπή προσωπικών δεδομένων (69%) και η «σεξουαλική παρενόχληση» (68%).
Όσο υψηλότερη είναι η μόρφωση του γονέα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός εμπιστοσύνης απέναντί στο διαδίκτυο
Από την έρευνα φαίνεται ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της ηλικίας και της χρήσης Internet. Στις ηλικίες 12 έως 18 ετών, η διείσδυση του Διαδικτύου είναι καθολική, ενώ ακόμη και στην ηλικιακή ομάδα 5 έως 11 ετών, η διείσδυση διαμορφώνεται σε 87%.
Σχεδόν καθολική είναι και η χρήση του Internet από τους γονείς (98%), γεγονός που αναδεικνύει τη σχέση που υπάρχει στη χρήση του Internet μεταξύ παιδιών και γονιών. Το Smartphone και το Tablet είναι οι συσκευές που χρησιμοποιούνται περισσότερο για την πρόσβαση και το σερφάρισμα στο Διαδίκτυο, τόσο από τους γονείς όσο και από τα παιδιά. Το 51% των παιδιών διαθέτουν το δικό τους Smartphone, με το ποσοστό αυτό να διαμορφώνεται σε 80% στις ηλικίες 12 έως 14 ετών και 92% στις ηλικίες 15 έως 18 ετών.
Βάσει των απαντήσεων των γονέων, το 75% των ιδίων και το 36% των παιδιών διαθέτει σύνδεση κινητής τηλεφωνίας με δυνατότητες πρόσβασης στο Internet. Η χρήση του Internet, τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά τους, είναι καθημερινή για τη συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών.
Κατά μέσο όρο, οι γονείς δηλώνουν ότι σερφάρουν στο ίντερνετ 2,5 ώρες/μέρα και τα παιδιά τους σχεδόν 2 ώρες/μέρα. Ο μέσος όρος των ωρών -ανά ημέρα- που αφιερώνουν τα παιδία σερφάροντας στο Internet, αυξάνεται με την ηλικία.
Τα παιδιά χρησιμοποιούν το Internet τόσο για ψυχαγωγικούς όσο και για εκπαιδευτικούς λόγους. Η χρήση του Internet από τα κορίτσια είναι πολυδιάστατη (βλέπουν ταινίες, ακούνε μουσική και βλέπουν video, υποστηρίζουν την εκπαίδευση τους, επισκέπτονται sites μόδας, ομορφιάς και υγείας) ενώ αυτή των αγοριών είναι περισσότερο μονοθεματική (παίζουν κυρίως παιχνίδια).
- H Γενική Στάση των Γονέων ως προς το Internet
H συντριπτική πλειοψηφία των γονέων (74%) θεωρεί ότι το Internet έχει περισσότερα οφέλη παρά κινδύνους. Όσο υψηλότερη είναι η μόρφωση του γονέα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός εμπιστοσύνης απέναντί στο διαδίκτυο.
Αναλυτικότερα, οι γονείς πιστεύουν ότι το Internet:
- Είναι πολύτιμο εργαλείο στην εκπαίδευση των παιδιών.
- Το Internet είναι τόσο απαραίτητο σήμερα, όσο η γνώση γραφής, ανάγνωσης και αριθμητικής στις αρχές του 20ου αιώνα.
- Το Internet μειώνει την κοινωνική ανισότητα γιατί κάνει προσιτή την πληροφορία σε όλο τον πληθυσμό.
- Η ορθή χρήση του Internet μειώνει πιθανούς κινδύνους που μπορεί να προέλθουν από τη χρήση του.
- Ο προβληματισμός των γονέων ως προς τους ενδεχόμενους κινδύνους από τη χρήση Internet που κάνουν τα παιδιά τους
Παρά τα αναμφισβήτητα οφέλη, οι ερωτώμενοι αναγνωρίζουν και πιθανούς κινδύνους από τη χρήση του Internet για τα παιδία τους, καθώς διακατέχονται από υψηλά επίπεδα ανησυχίας (55%). O βαθμός ανησυχίας των γονιών συνδέεται άμεσα με την ηλικία των παιδιών – όσο μικρότερα είναι τα παιδιά τόσο μεγαλύτεροι είναι οι φόβοι των γονιών.
Τα θέματα που απασχολούν κατά κύριο λόγο τους γονείς:
- Η υπερβολική ενασχόληση με το Internet σε βάρος άλλων δραστηριοτήτων.
- Η έκθεση σε ακατάλληλο / επιβλαβές υλικό/περιεχόμενο στο Internet.
- Η κλοπή προσωπικών δεδομένων ή πληροφοριών μέσω Internet.
- Η σεξουαλική παρενόχληση μέσω Internet
- Η επικοινωνία μέσω Internet με άγνωστους, με σκοπό την αποπλάνηση των παιδιών.
- Η παρενόχληση/ bullying μέσω Internet.
Βάσει της συνολικής στάσης των γονιών απέναντι στο Internet και τους ενδεχόμενους κινδύνους που ελλοχεύουν για τα παιδιά τους, σχηματοποιούνται τρεις βασικές «φυλές» (clusters) γονιών, οι «Ανήσυχοι» (50% του δείγματος), οι «Σκεπτικοί» (32% του δείγματος) και οι «Ήρεμοι» (18% του δείγματος).
Η κάθε φυλή έχει και διαφορετικούς προβληματισμούς. Οι «Ήρεμοι» φοβούνται κυρίως το Addiction ενώ όλοι οι υπόλοιποι πιθανοί κίνδυνοι δεν αγγίζουν ιδιαίτερα τη συγκεκριμένοι ομάδα.
Η φυλή των «Σκεπτικών» φοβάται περισσότερο «Την έκθεση σε ακατάλληλο / επιβλαβές / επικίνδυνο υλικό / περιεχόμενο», «Την κλοπή προσωπικών δεδομένων ή πληροφοριών», «Την επικοινωνία μέσω Internet με αγνώστους, με σκοπό την αποπλάνηση» και «Την σεξουαλική παρενόχληση».
Τέλος η φυλή των «Ανήσυχων» φοβάται περισσότερο «την παρενόχληση / bullying μέσω του Internet», «Την συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο με ανθρώπους που γνωρίστηκε μέσα στο Internet», «Την κλοπή χρημάτων, την οικονομική / απάτη μέσω Internet»
Το 15% των ερωτώμενων δήλωσε ότι το παιδί τους είχε κάποια δυσάρεστη εμπειρία από την χρήση του Internet και των Social Media. H εμπειρία αφορούσε σκηνές και εικόνες βίας σε παιχνίδια και οπτικοακουστικό υλικό γενικά και εικόνες / σκηνές σεξουαλικού περιεχομένου. Σχετικά σημαντικό είναι το ποσοστό των γονέων που δήλωσαν ότι παιδί τους δέχθηκε bullying μέσω Διαδικτύου.
- Η επιτήρηση που εφαρμόζουν οι γονείς στα παιδιά τους, ώστε να διασφαλίσουν το ασφαλές σερφάρισμα των τελευταίων στο Διαδίκτυο
Το 58% των γονιών δηλώνει ότι δεν χρησιμοποιεί κάποια μέθοδο ελέγχου του Internet ως προς την χρήση που κάνουν τα παιδία τους. Ένας από τους βασικούς λόγους, είναι η άγνοια για τα εργαλεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν.
Το 64% των γονιών που δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν γονικό έλεγχο (27% του συνολικού δείγματος), απλά παρακολουθούν το ιστορικό κίνησης του παιδιού.
Γενικά, οι μέθοδοι γονικού ελέγχου που χρησιμοποιούν οι γονείς χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
- Η πρώτη και πιο διαδεδομένη, βασίζεται στον φυσικό έλεγχο του ίδιου του γονέα στη χρήση του Internet και των Social Media που κάνει το παιδί, μέσω της παρακολούθησης του ιστορικού των κινήσεων αλλά και τη φυσική παρουσία του γονιού όση ώρα είναι το παιδί στο διαδίκτυο.
- Η δεύτερη κατηγορία μεθόδων φορά στη χρήση διάφορων εφαρμογών που διασφαλίζουν την παρακολούθηση και την ορθή χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά.
Το 50% των γονιών δήλωσε ότι χρειάζεται βοήθεια ώστε να μπορεί να επιβλέπει και να συμβουλεύει αποτελεσματικά τα παιδιά για την ασφαλή χρήση του Internet.
Η έρευνα διεξήχθη με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων και τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και είχε πανελλαδική κάλυψη, στοχεύοντας τους γονείς με παιδιά ηλικίας από 5 έως 18 ετών. Η συλλογή των συνεντεύξεων ξεκίνησε στις 14/3/2018 και ολοκληρώθηκε στις 21/3/2018. Το συνολικό δείγμα της έρευνας ήταν 600 ολοκληρωμένες συνεντεύξεις.
Το στατιστικό σφάλμα για ποσοστά της τάξεως του 50% με διάστημα εμπιστοσύνης 95%, διαμορφώνεται στο +_4%
COSMOTE Family
Στηριζόμενη σε ένα από τα βασικά αποτελέσματα της έρευνας σύμφωνα με το οποίο το 50% των γονιών δήλωσε ότι χρειάζεται βοήθεια ώστε να μπορεί να επιβλέπει και να συμβουλεύει αποτελεσματικά τα παιδιά για την ασφαλή χρήση του Internet η COSMOTE δημιούργησε το COSMOTE Family.
Το νέο πακέτο COSMOTE Family προσφέρει μία σειρά από υπηρεσίες, δράσεις και εργαλεία, που έχουν στόχο να στηρίξουν την οικογένεια και την προσπάθεια των γονιών να προσφέρουν στα παιδιά τους τις απεριόριστες δυνατότητες του ψηφιακού κόσμου, με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια.
Με νέα εμπλουτισμένα οικογενειακά προγράμματα κινητής, μέσω των οποίων οι γονείς οριοθετούν τη χρήση mobile data των παιδιών, τη νέα προηγμένη εφαρμογή γονικού ελέγχου, αλλά και πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση του κοινού, το COSMOTE Family βοηθά τους γονείς να κάνουν το Internet ένα ασφαλές περιβάλλον ανάπτυξης και δημιουργίας για τα παιδιά.
Τα νέα εμπλουτισμένα προγράμματα COSMOTE Mobile Family
Τα νέα προγράμματα COSMOTE Mobile Family προσφέρουν πλούσιο χρόνο ομιλίας και MB για πλοήγηση στο διαδίκτυο, τα οποία μπορεί να μοιράζεται όλη η οικογένεια. Με τη νέα δυνατότητα Family Data Limits, οι γονείς μπορούν να ορίζουν οι ίδιοι τα MB που θα καταναλώσουν τα παιδιά τους στη διάρκεια του μήνα, εκπαιδεύοντάς τα στην ορθολογική χρήση του Internet.
Η νέα εξελιγμένη εφαρμογή γονικού ελέγχου COSMOTE Family Safety
H νέα προηγμένη εφαρμογή γονικού ελέγχου COSMOTE Family Safety, δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να ενημερώνονται για τα sites και τις εφαρμογές που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους, αποκλείοντας εκείνα που θεωρούν ακατάλληλα, να θέτουν όρια στον χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά στο Internet και να τα προστατεύουν κατά την πλοήγηση στα κοινωνικά δίκτυα (cyberbullying, predators). Η εφαρμογή παρέχει κάλυψη σε όλες τις συσκευές (κινητό, tablet, υπολογιστή), σε όποιο δίκτυο και αν είναι συνδεδεμένες (Wifi, 3G/4G).
Η εφαρμογή COSMOTE Family Safety είναι διαθέσιμη (App Store, Google Play) για όλους τους συνδρομητές COSMOTE κινητής και παρέχεται εντελώς δωρεάν για τους συνδρομητές των προγραμμάτων COSMOTE Mobile Family . Μπορεί να εγκατασταθεί σε έως 5 συσκευές, με λειτουργικό σύστημα Android, iOs και Windows (για laptops/desktops).
Το εκπαιδευτικό portal e-parenting
Για την εκπαίδευση του κοινού, η COSMOTE δημιούργησε το νέο portal e-parenting, όπου οι γονείς μπορούν να αναζητούν άρθρα για το θέμα της ασφαλούς πλοήγησης από εξειδικευμένους φορείς, να ενημερώνονται για τις νέες τάσεις, εφαρμογές, αλλά και τα νέα σημεία επαφής των παιδιών στο digital περιβάλλον. Σημείο αναφοράς για το περιεχόμενο του portal, αποτελούν οι εξειδικευμένες και επίκαιρες πληροφορίες των έγκριτων φορέων με τους οποίους συνεργάζεται η COSMOTE: το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) & την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο.
