Γράφει η Νατάσα Φραγκούλη
Μπορεί οι άνεμοι για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, στην Ευρώπη, αλλά και διεθνώς, να μην είναι ούριοι, δεδομένων των δυσμενών μακροοικονομικών συνθηκών -υψηλά επιτόκια, υψηλός πληθωρισμός- ωστόσο το ελληνικό οικοσύστημα δείχνει να έχει αντοχές. Πέρα από τις επιτυχίες στο χρηματοδοτικό τερέν, συνολικά η Ελλάδα φαίνεται να κάνει πιο αισθητή την παρουσία της ως hub καινοτομίας της ευρύτερης περιοχής.
Προς επίρρωσιν αυτού, η Αθήνα καταφέρνει να αναρριχηθεί ανάμεσα στα πιο ισχυρά οικοσυστήματα για startups στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, κατακτώντας την 5η θέση της κατάταξης με τους κορυφαίους προορισμούς για επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις. Την πρώτη θέση της συγκεκριμένης κατάταξης για το 2023 κατακτά η Βαρκελώνη, με την Ισπανία να εκπροσωπείται στο «top10» και από τη Μαδρίτη, στη δεύτερη θέση της λίστας.
Το Μιλάνο βρίσκεται για το 2023 στην τέταρτη θέση ανάμεσα στα κορυφαία οικοσυστήματα για startups στη ΝΑ Ευρώπη, μία θέση δηλαδή πάνω από την Αθήνα. Αντίθετα, χαμηλότερες θέσεις από την ελληνική πρωτεύουσα καταλαμβάνουν το πορτογαλικό Πόρτο, στην έκτη θέση, το Βελιγράδι, στην έβδομη, ενώ η Ρώμη βρίσκεται στην όγδοη θέση της ίδιας λίστας. Η Βαλένθια στην Ισπανία και το Ζάγκρεμπ στην Κροατία είναι οι δύο πόλεις που συμπληρώνουν την κορυφαία δεκάδα για το 2023.
Τι βλέπουν στην Αθήνα οι επενδυτές
«Η Ελλάδα έχει το πλεονέκτημα ενός υψηλού επιπέδου αγγλόφωνου εργατικού δυναμικού και ενός πολλά υποσχόμενου τομέα πληροφορικής. Επιπλέον, απολαμβάνει εγγύτητας με τις ευρωπαϊκές αγορές, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, υποστηρίζοντας το προφίλ ενός περιφερειακού κόμβου τεχνολογίας», αναφέρει το Startup Ecosystem Report 2023 του StartupBlink, το οποίο αξιολόγησε την Αθήνα, αποδίδοντάς της την πέμπτη θέση στη ΝΑ Ευρώπη για το τρέχον έτος.
Όπως επισημαίνει, ωστόσο, η έκθεση, η πρόκληση για την Ελλάδα είναι να διατηρήσει το υφιστάμενο ταλέντο και να ενισχύσει την επιχειρηματική νοοτροπία μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. «Με βαριά γραφειοκρατία και ένα διάσπαρτο δίκτυο εμπλεκομένων στο οικοσύστημα, το εκκολαπτόμενο τοπίο των startups στην Ελλάδα έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει», σημειώνει η ίδια ανάλυση.
«Όσον αφορά τη γραφειοκρατία, η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει τη θετική στάση προς τις ξένες επενδύσεις και να κάνει τη ζωή των επιχειρηματιών ευκολότερη. Οι ‘έξυπνες’ μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να κάνουν την οικονομία πιο ανταγωνιστική. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα προκαλούσαν επίσης θετική δημοσιότητα, δημιουργώντας πραγματικό αντίκτυπο στο αφήγημα των τοπικών οικοσυστημάτων startup», σχολιάζει το Startup Ecosystem Report 2023.
Οι συντάκτες του αξιολογούν θετικά πολιτικές, όπως η θεσμοθέτηση της Digital Nomad Visa και καταλήγουν: «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Ελλάδας στέλνει ενθαρρυντικά μηνύματα για το μέλλον. Τα startups οικοσύστημα της χώρας έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και με τις κατάλληλες κρατικές πρωτοβουλίες, η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει ένας ώριμος περιφερειακός κόμβος για τις startups».
Πώς κινείται ο ανταγωνισμός
Τα ανταγωνιστικά προς την Αθήνα οικοσυστήματα εμφανίζονται άκρως κινητικά. Για παράδειγμα, για το 2023, η Λισαβόνα κάνει ένα τεράστιο άλμα, ανεβαίνοντας 21 θέσεις παγκοσμίως και εξασφαλίζοντας την τρίτη θέση στη ΝΑ Ευρώπη. Από την πλευρά του, το Βελιγράδι μπαίνει για πρώτη φορά στο «top10» των οικοσυστημάτων της περιοχής, έχοντας αναρριχηθεί κατά 35 θέσεις.
Από την άλλη, οι κορυφαίες πόλεις της Ιταλίας για τις startups, το Μιλάνο και η Ρώμη, έχουν αρνητική δυναμική, καθώς η καθεμία πέφτει κατά μία θέση στην περιφερειακή κατάταξη το 2023. Σε πτωτική τροχιά κινείται και η Βαλένθια, η μόνη ισπανική πόλη που σημειώνει πτώση στην κατάταξη, υποχωρώντας μία θέση και φθάνοντας στο νούμερο 9 της λίστας.