- της Νατάσας Φραγκούλη
Σημάδια ωρίμανσης εκπέμπει το εγχώριο οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας, με τον αριθμό-ρεκόρ των εξαγορών -exits- ελληνικών startups το 2022 να επιβεβαιώνει αυτή τη διαπίστωση. Στη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε, 19 νεοφυείς ελληνικές εταιρείες εξαγοράστηκαν από ξένα κεφάλαια, προερχόμενα κυρίως από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πρόκειται για επίδοση-ρεκόρ στην ιστορία του εγχώριου οικοσυστήματος, η οποία σαφώς υποδηλώνει ότι οι ελληνικές startups μπαίνουν πλέον στα ραντάρ των διεθνών επενδυτών. Τα αμερικανικά κεφάλαια και μάλιστα κάποια εξ αυτών εξόχως ηχηρά έδειξαν να τιμούν ιδιαίτερα με την επιχειρηματική τους εμπιστοσύνη τις ελληνικές νεοφυείς εταιρείες.
Ενδεικτικό του αμερικανικού ενδιαφέροντος για το εγχώριο οικοσύστημα είναι ότι το 13% των επενδυτικών δραστηριοτήτων σε ελληνικές startups προήλθε από τις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του ενδιαφέροντος, που εκφράστηκε στην πράξη το 2022 ήταν η εξαγορά του ελληνικού «μονόκερου» της Viva Wallet από την JP Morgan, αλλά και η απόκτηση της πατρινής Accusonus από τη Meta του Facebook.
Επίσης, η απόκτηση της Pollfish από την επίσης αμερικανική Prodege, ενώ έλλες αξιοσημείωτες εξαγορές που έγιναν το 2022 ήταν και αυτές της Transifex και της Loceye. Συνολικά, το 73% των συνολικών επενδύσεων σε ελληνικές νεοφυείς εταιρείες προερχόταν το 2022 από το εξωτερικό, γεγονός που υπογραμμίζει την εξωστρέφεια και τη δυναμική του οικοσυστήματος.
Εξαγορές και εντός συνόρων
Ενδιαφέρον είναι και το γεγονός ότι, στη διάρκεια του 2022, υπήρξαν και αρκετές εξαγορές ελληνικών startups από εγχώριες εταιρείες, όπως συνέβη με την εξαγορά της Carge από τη ΔΕΗ, της EveryPay από το Skroutz και της Ferto από την Pop Market.
Οι προαναφερθείσες εταιρείες ήταν μόνο μερικές από αυτές που κατάφεραν να ξεχωρίσουν την τρέχουσα χρονιά, μια χρονιά που η συνολική αποτίμηση του ελληνικού startup οικοσυστήματος ξεπέρασε τα 8 δισ. ευρώ και οι 10 κορυφαίες startups του εισέφεραν τα 5.5 δισ εξ αυτών.
«Αν και η αγορά αναμένει νέα κεφάλαια στις αρχές του 2023, η νέα πραγματικότητα χρηματοδότησης στην Ελλάδα θα φέρει μια μάλλον διαφορετική μελλοντική κατάσταση σε σύγκριση με την περίοδο EquiFund (2018-2021). Τα περιφερειακά ταμεία αρχίζουν να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη χώρα, μια εξέλιξη ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς επιτέλους διευρύνουμε το συνολικό αποτύπωμα των οικοσυστημάτων μας» τονίζει ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής του Found.ation και εταίρος στο Velocity.Partners, σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης Startups in Greece 2022/2023, που δημοσίευσε -για 6η χρονιά- το Found.ation σε συνεργασία με το EIT Digital.
Σύμφωνα με το report, πλέον οι επιχειρηματικές συμμετοχές σε startups κερδίζουν ενδιαφέρον από family offices και εταιρικούς επενδυτές, οι οποίοι παραδοσιακά δεν έχουν εκτεθεί τόσο νωρίς στον χώρο των εναλλακτικών επενδύσεων. Αντίθετα, η δραστηριότητα των αngels investors εξακολουθεί να είναι χαμηλή στη χώρα.
Σε ρόλο αγοραστή
Δηλωτικό της δυναμικής που αποκτά σταδιακά το εγχώριο οικοσύστημα είναι το γεγονός ότι οι ίδιες οι ελληνικές startups μπήκαν αρκετές φορές το 2022 στον ρόλο του αγοραστή, προχωρώντας οι ίδιες σε εξαγορές. Για παράδειγμα, η Viva Wallet απέκτησε την πολωνική εταιρεία N7 Mobile, η ελληνική Orfium, εξαγόρασε την Breaker INC, με έδρα το Τόκιο, ενώ η Blueground απέκτησε τη βραζιλιάνικη Tabas.
Πάντως, παρά τα δυναμικά exits, οι συνολικές χρηματοδοτήσεις σε ελληνικές startups το 2022 ήταν μειωμένες σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Συνολικά έφθασαν τα 310 εκατ. ευρώ έναντι 540 εκατ. ευρώ το 2021, μειωμένες κατά 40%. Πάντως, στο ποσό αυτό δεν συμπεριλήφθηκε ο δανεισμός που έλαβαν ορισμένα startups στον πιο πρόσφατο γύρο χρηματοδότησης τους.
Η σημείωση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς η Flexcar και η Spotawheel ανακοίνωσαν γύρους χρηματοδότησης 210 και 150 εκατ. ευρώ αντίστοιχα αλλά και στις δύο περιπτώσεις στο ποσό αυτό περιλαμβανόταν και πολύ μεγάλο κομμάτι υπό τη μορφή δανείου.
Σε επίπεδο εταιρειών, εντός του τρέχοντος έτους χρηματοδοτήθηκαν πάνω από 50 νεοφυείς επιχειρήσεις από 90 επενδυτές, που έστρεψαν την προσοχή τους στο εγχώριο οικοσύστημα.
