- Της Μαρίας Μόσχου
Από … «κόσκινο» θα περάσει το συγκοινωνιακό έργο όλη της Αττικής ενώ πλέον οι δημόσιες συγκοινωνίες «κουμπώνουν» με την ενοποίηση και των ΚΤΕΛ, τα λεωφορεία ανανεώνονται και αλλάζει ο τρόπος τιμολόγησης των εισιτηρίων.
Όλα τα παραπάνω και ο τρόπος που θα υλοποιηθούν είναι το αντικείμενο μελέτης που προκηρύχθηκε από τον ΟΑΣΑ με στόχο να προγραμματιστούν όλες οι αλλαγές που απαιτούνται για ένα καλύτερο και πιο αποδοτικό σύστημα δημοσίων μεταφορών.
Ειδικότερα ο ΟΑΣΑ προχωρά στην προκήρυξη Ηλεκτρονικού Ανοικτού Διαγωνισμού για την ανάθεση υπηρεσιών «Μελέτη / εμπειρογνωμοσύνη αξιολόγησης υφιστάμενου συγκοινωνιακού δικτύου και προδιαγραφής παρεμβάσεων για την ανάπτυξη των μέσων μαζικής μεταφοράς».
Ο διαγωνισμός έχει προϋπολογισμό 99.200 ευρώ και η επιλογή του αναδόχου θα γίνει βάση της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς βάση βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής
Θα πραγματοποιηθεί με χρήση της πλατφόρμας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) μέσω της διαδικτυακής πύλης www.promitheus.gov.gr Έναρξη ημερομηνίας υποβολής προσφορών ορίζεται η 28/08/2018 και ώρα 17:00 ενώ καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών ορίζεται η 20/09/2018 και 11:00π.μ. Ημερομηνία αποσφράγισης ορίζεται η 26/09/2018 και ώρα 11:00π.μ.
Ο ανάδοχος θα πρέπει μέσα σε έξι μήνες από την υπογραφή της σύμβασης να κάνει μία πλήρη καταγραφή του σημερινού συστήματος, να προχωρήσει σε έρευνες χρηστών, να καταγράψει τις ταχύτητες, τις συχνότητες και τις στρεβλώσεις των σημερινών δρομολογίων αστικών συγκοινωνιών και να προτείνει αλλαγές με βάση τα συστήματα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων.
Συγκεκριμένα ο ΟΑΣΑ στοχεύει στον επανασχεδιασμό του συγκοινωνιακού έργου, με σκοπό τη βελτιστοποίηση του επιπέδου συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης και των υπηρεσιών του δικτύου και τελικό στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των επιβατών. Πιο συγκεκριμένα, το αντικείμενο του Έργου καλύπτει τις ακόλουθες ενότητες:
Ανάλυση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης των Δημοσίων Αστικών Συγκοινωνιών.
Προσδιορισμός αναγκών άμεσης ενίσχυσης του στόλου.
Προσδιορισμός βασικών κατευθύνσεων για την ανάπτυξη του νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών της Αττικής (Γ.Σ.Μ.Α).
Στο πλαίσιο αυτό, έμφαση θα δοθεί στην προδιαγραφή των άμεσων αναγκών ενίσχυσης ή και αναβάθμισης του στόλου για τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του σχεδιασμένου συγκοινωνιακού έργου κατόπιν της αξιολόγησης της υφιστάμενης κατάστασης των Δημοσίων Αστικών Συγκοινωνιών και του εντοπισμού των ασθενών σημείων, καθώς και στη διαστασιολόγηση, τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και σύνταξη των προδιαγραφών του Νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών.
Η διάρκεια της Σύμβασης ορίζεται σε 6 (έξι) μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της και θα πραγματοποιηθεί σε τρεις (3) Φάσεις:
Φάση Α: Ανάλυση και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης.
Φάση Β: Προσδιορισμός αναγκών άμεσης ενίσχυσης του στόλου.
Φάση Γ: Προσδιορισμός βασικών κατευθύνσεων για την ανάπτυξη του νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών της Αττικής (Γ.Σ.Μ.Α).
Φάση Α: Ανάλυση και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης
Η Φάση Α αφορά στην ανάλυση και αξιολόγηση των υφιστάμενων συγκοινωνιακών δεδομένων (προσφορά και ζήτηση υπηρεσιών), συνεκτιμώντας τους υφιστάμενους πόρους σε ανθρώπινο δυναμικό και στόλο οχημάτων. Η ανάλυση θα έχει ως κύρια κατεύθυνση την αποτύπωση των υφιστάμενων συνθηκών λειτουργίας του Συστήματος Αστικών Συγκοινωνιών της Πρωτεύουσας και των υποδομών του. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της Φάσης Α θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες εργασίες:
Α. Καταγραφή, ανάλυση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης των Δημοσίων Αστικών Συγκοινωνιών με βάση τα υπάρχοντα και διαθέσιμα στοιχεία του ΟΑΣΑ (λειτουργικά στοιχεία επιβατικής κίνησης, κλπ.) και άλλων φορέων (πχ. ΕΛΣΤΑΤ, Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, κλπ.).
Β. Προσδιορισμός και ανάλυση των βασικών παραγόντων που διέπουν τη λειτουργία του δικτύου των συγκοινωνιών Αττικής.
Γ. Έρευνα και Αξιολόγηση της Διεθνούς Εμπειρίας.
Στη φάση αυτή ο Ανάδοχος θα αναλύσει τη δομή, λειτουργία και αποδοτικότητα των δημόσιων επιβατικών μεταφορών της Αττικής και θα εντοπίσει τα ασθενή και ισχυρά σημεία τους, καθώς και τους κρίσιμους παράγοντες για την ανάπτυξή τους, με κύριο στόχο τη διερεύνηση της επάρκειας και απόδοσής τους, λαμβανομένου υπόψη του λειτουργικού κόστους και του παρεχόμενου επίπεδου εξυπηρέτησης. Παράλληλα, ο Ανάδοχος θα διερευνήσει και θα αξιολογήσει τη διεθνή εμπειρία και το πλαίσιο που διαμορφώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς για την ανάπτυξη των μεταφορών και συγκεκριμένα τις βέλτιστες πρακτικές, με έμφαση στα σημεία όπου διαπιστώνεται υστέρηση σε σχέση με άλλες πόλεις, αλλά και στα προβληματικά σημεία που έχουν εντοπισθεί στο πρώτο βήμα.
Ειδικότερα θα εξετάσει:
- Ανάλυση του εσωτερικού περιβάλλοντος
Στόχος της εξέτασης του εσωτερικού περιβάλλοντος των δημόσιων μεταφορών θα είναι κυρίως η διερεύνηση των σχέσεων των διαφόρων παραγόντων του εσωτερικού περιβάλλοντος με το παραγόμενο μεταφορικό έργο και το κόστος του. Η ανάλυση θα λάβει υπόψη της ενδεικτικά (τουλάχιστον τα εξής) :
Τα μέσα παραγωγής (προσωπικό, οχήματα, κ.λπ.)
Το στόλο οχημάτων (σύνθεση, παλαιότητα, τεχνικά χαρακτηριστικά)
Τις εγκαταστάσεις και τη χωροθέτηση των αμαξοστασίων
Το παραγόμενο μεταφορικό έργο τους, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία κομίστρων
Τη σχέση προγραμματιζόμενου – εκτελούμενου έργου
Την κοστολόγηση του μεταφορικού έργου
Την ανάλυση εσόδων-εξόδων. Την οικονομική διαχείριση του Συστήματος και τις προοπτικές χρηματοδότησης και επενδύσεων.
- Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης υποδομών και δικτύων των ΜΜΜ
Στόχος της εξέτασης των δικτύων δημόσιων μεταφορών και της λειτουργίας τους είναι η διερεύνηση της επάρκειας και απόδοσής τους λαμβανομένου υπόψη του λειτουργικού κόστους και του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης
- Αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης
Από την ανάλυση του εσωτερικού περιβάλλοντος, αλλά και της υφιστάμενης κατάστασης υποδομών και δικτύων των ΜΜΜ, θα γίνει αξιολόγηση (ποιοτική και ποσοτική) του παρεχόμενου επιπέδου συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως ο χρόνος, το κόστος, η άνεση κλπ. του ταξιδιού, καθώς και όλες τις παραμέτρους που συνεισφέρουν σε αυτά (π.χ. συχνότητα, μετεπιβιβάσεις).
- Έρευνα και Αξιολόγηση της Διεθνούς Εμπειρίας
Ο Ανάδοχος θα συλλέξει στοιχεία (ενδεικτικές πηγές UITP, RTP, TfL, κλπ.), που θα συνοψίσουν τη διεθνή (και κυρίως την Ευρωπαϊκή) εμπειρία στα θέματα των αστικών επιβατικών μεταφορών και θα προσδιορίσουν το διεθνές (και κυρίως το Ευρωπαϊκό) περιβάλλον για τις μεταφορές και τις τάσεις, προοπτικές, υποχρεώσεις και δράσεις που αυτό επιβάλλει, ευνοεί, αποθαρρύνει ή απαγορεύει. Τα στοιχεία, που θα συλλεχθούν θα πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, στοιχεία για τη μορφή και λειτουργία των μεταφορικών δικτύων σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, στοιχεία για την οργάνωση και τιμολόγηση των μεταφορών, κανονισμούς, οδηγίες και πρότυπα, δείκτες απόδοσης και βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται ή υιοθετούνται για τις (αστικές) επιβατικές μεταφορές στις διάφορες μεγάλες πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Δεδομένα
Τα δεδομένα που θα παραδώσει ο ΟΑΣΑ στον Ανάδοχο με την έναρξη του έργου και κατά τη διάρκεια της Φάσης Α’ είναι:
Στοιχεία μεταφορικών δικτύων. Θα περιλαμβάνουν τουλάχιστον τις περιγραφές των γραμμών και των στάσεων Α.Σ., τα λειτουργικά χαρακτηριστικά τους και τις διαδρομές τους. Στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στοιχεία εκτιμήσεων της μηνιαίας επιβατικής κίνησης των φορέων Α.Σ., καθώς και της ημερήσιας επιβατικής κίνησης και του μεταφορικού έργου των γραμμών Α.Σ.
Ψηφιακοί χάρτες. Θα περιλαμβάνουν τις διαδρομές των γραμμών Α.Σ., τις θέσεις των στάσεων.
Φάση Β: Προκαταρκτικός προσδιορισμός αναγκών άμεσης ενίσχυσης του στόλου
Η Φάση Β του Υποέργου αφορά στον προκαταρκτικό προσδιορισμό των αναγκών ενίσχυσης του στόλου, κατόπιν αξιολόγησης των υφιστάμενων δεδομένων που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία των συγκοινωνιών Αθηνών. Σε συνέχεια της αξιολόγησης της υφιστάμενης κατάστασης και συνεκτιμώντας επιπρόσθετα δεδομένα, όπως η ηλικιακή ωρίμανση του στόλου και οι αναμενόμενες απαιτήσεις συντήρησης, σκοπός της παρούσας Φάσης είναι ο προσδιορισμός των άμεσων αναγκών του Οργανισμού σε νέα οχήματα, για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου οχημάτων του ΟΑΣΑ.
Στο πλαίσιο της Φάσης Β θα πραγματοποιηθούν ενδεικτικά οι ακόλουθες εργασίες:
Διατύπωση εναλλακτικών σεναρίων κάλυψης των αναγκών ενίσχυσης του στόλου, ανά τύπο οχημάτων, μίγματος καυσίμου και εκτιμώμενων αναγκών συντήρησης.
Εκτίμηση του κόστους επένδυσης και του μακροπρόθεσμου κόστους συντήρησης και λειτουργίας ανά σενάριο και συγκριτική αξιολόγηση των σεναρίων στη βάση κόστους οφέλους.
Επεξεργασία και οριστικοποίηση της τελικής πρότασης, με προδιαγραφή των ελάχιστων τεχνικών χαρακτηριστικών ανά τύπο οχημάτων του επιλεγμένου σεναρίου.
Φάση Γ: Προσδιορισμός βασικών κατευθύνσεων για την ανάπτυξη του νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών της Αττικής (Γ.Σ.Μ.Α)
Η Φάση Γ του Υποέργου αφορά στον προσδιορισμό των βασικών κατευθύνσεων και στη σύνταξη των προδιαγραφών για την ανάπτυξη του νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών της Αττικής (ΓΣΜΑ), συνεκτιμώντας το Γενικό Σχέδιο Μεταφορών, που έχει εκπονηθεί από τον ΟΑΣΑ από το 2009 και συγκεκριμένα τις προτάσεις για τη διαμόρφωση όλων των μεταφορικών δικτύων της Αττικής, τις προβλέψεις διαφόρων στρατηγικής σημασίας μεγεθών και τα σχέδια δράσης, την αναδιάρθρωση του δικτύου επιφανειακών ΜΜΜ που έχει υλοποιηθεί τα τελευταία έτη (τροποποιήσεις διαδρομών γραμμών, προσαρμογές συχνοτήτων, καθώς και τις δρομολογούμενες επεκτάσεις των μέσων σταθερής τροχιάς και τον τύπο των δεδομένων που προκύπτουν από το πρόγραμμα Τηλεματικής και το ΑΣΣΚ.
Ο Ανάδοχος του Υποέργου θα εξετάσει τη σκοπιμότητα ανάπτυξης του νέου Γενικού Σχεδίου Μεταφορών, μέσω της διαδικασίας εντοπισμού προβλημάτων και ευκαιριών, στοχοθέτησης, εξεύρεσης κατάλληλων λύσεων, καθώς και της στάθμισης των μειονεκτημάτων και πλεονεκτημάτων των διάφορων εναλλακτικών λύσεων.
Τα αποτελέσματα της μελέτης σκοπιμότητας θα καθορίσουν κατά πόσον το νέο ΓΣΜΑ είναι εφικτό από όλες τις παραπάνω απόψεις και, κατά συνέπεια αν θα πρέπει να υλοποιηθεί. Η μελέτη σκοπιμότητας περιλαμβάνει ανάλυση κόστους – οφέλους.
Η έρευνα περιλαμβάνει τις παρακάτω υποέρευνες:
Έρευνα Προέλευσης – Προορισμού Μετακινήσεων, με συνεντεύξεις σε Νοικοκυριά και Παρά την Οδό. Το αντικείμενο της έρευνας νοικοκυριών είναι η συλλογή, επεξεργασία και αξιολόγηση των κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών και των χαρακτηριστικών των μετακινήσεων του πληθυσμού της Περιοχής Μελέτης. Από την έρευνα νοικοκυριών θα εξαχθούν τα στοιχεία κινητικότητας των μελών του νοικοκυριού καθώς και κοινωνικοοικονομικά στοιχεία για τα μετακινούμενα άτομα. Παράλληλα, θα συλλεχθούν πληροφορίες για τις προτιμήσεις των μετακινούμενων σχετικά με χαρακτηριστικά των μετακινήσεων, από τα οποία θα εκτιμηθεί το γενικευμένο κόστος των μετακινήσεων.
Κυκλοφοριακές μετρήσεις (φόρτος, πληρότητα, σύνθεση) σε επιλεγμένα σημεία του οδικού δικτύου, στρέφουσες κινήσεις και καθυστερήσεις σε σημαντικούς κόμβους, καθώς και μετρήσεις ταχυτήτων κυκλοφορίας σε δείγμα οδικών τμημάτων που θα προκύψουν και από την τηλεματική και το ΑΣΣΚ.
Σημειώνεται ότι το νέο Γ.Σ.Μ.Α. θα περιλαμβάνει όλα τα μέσα δημόσιων μεταφορών στο σύνολο του Νομού Αττικής και θα καθορίζει τη πολιτική και τα μέτρα για την ανάπτυξη του δικτύου δημόσιων μεταφορών, τη μορφή του δικτύου και την κατανομή του μεταφορικού έργου στα διάφορα μέσα, τις συνθήκες συνεργασίας τους, τις παραμέτρους του επιπέδου εξυπηρέτησης, τις συνθήκες ανταγωνισμού με τα ιδιωτικά μέσα, τις λειτουργικές και οργανωτικές απαιτήσεις για την υποστήριξη του Σχεδίου και το πρόγραμμα δράσεων και επενδύσεων για την υλοποίησή τους.
