- Της Μαρίας Μόσχου
«Σαφάρι» ελέγχων εισιτηρίου, όχι από ελεγκτές, αλλά από ερευνητές ξεκινά στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι έλεγχοι ξεκινούν στο πλαίσιο έρευνας που ανέθεσε ο ΟΑΣΑ και αφορά στην χρήση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Για τρεις ολόκληρους μήνες -μέσα στο καλοκαίρι- οι ερευνητές θα κάνουν «ακτινογραφία» σε κάθε επιβάτη που επιβιβάζεται.
Ειδικότερα θα καταγράφει τι είδους εισιτήριο ακύρωσε ο επιβάτης, αν είναι μειωμένο, αν έχει κάρτα απεριορίστων αλλά και αν η κάρτα είναι έγκυρη!
Ο συνοπτικός διαγωνισμός με τίτλο «Έρευνα χρήσης ηλεκτρονικού εισιτηρίου στα μέσα ΟΑΣΑ» ανατέθηκε στην εταιρεία ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΝΩΣΗΣ ΕΠΕ, έχει προϋπολογισμό 60.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ (συνολικά 74.400 ευρώ) και οι παρεχόμενες υπηρεσίες αφορούν χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών από την υπογραφή της σύμβασης.
Αντικείμενο του έργου είναι η διεξαγωγή ερευνών καταγραφής του χρησιμοποιούμενου κομίστρου οι οποίες θα διενεργηθούν στην περιοχή που εξυπηρετείται από την αστική συγκοινωνία με συμπλήρωση ερωτηματολογίων επί των οχημάτων ή επί των συρμών των φορέων αστικών συγκοινωνιών (ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ)».
Οι έρευνες θα διεξαχθούν σε τυπική περίοδο του έτους, κατά την διάρκεια εργάσιμων ημερών και σε χρονικό διάστημα 7.00-22.00 σε επαρκές δείγμα γραμμών / δρομολογίων.
Ειδικότερα οι έρευνες θα διεξαχθούν:
-εντός των οχημάτων στα Θερμικά και τα Ηλεκτροκίνητα Λεωφορεία
-εντός των συρμών των γραμμών του Αστικού Σιδηρόδρομου (Γραμμές 1,2 και 3 Μετρό) και του Τραμ.
Σε όλους τους φορείς η καταγραφή του τύπου κομίστρου θα γίνεται με την επίδειξή του κομίστρου (υπό τύπο άτυπου ελέγχου) και όχι με απλή ερώτηση.
Για την καταγραφή θα απαιτηθεί η συμπλήρωση 200.000 έγκυρων ερωτηματολογίων (ενδεικτικά – συνημμένο έντυπο) κατανεμημένων στους δύο φορείς παροχής συγκοινωνιακού έργου.
4.1 Λεωφορειακές Γραμμές
Οι ερευνητές θα επιβιβάζονται στην αφετηρία και στο τέρμα των λεωφορειακών γραμμών, θα φέρουν τα κατάλληλα διακριτικά και θα στέκονται με τρόπο που να μπορούν να ελέγχουν τους εισερχόμενους επιβάτες. Ο αριθμός των ερευνητών θα είναι ένας ερευνητής για κάθε θύρα του οχήματος, έτσι ώστε να μην υπάρχουν απώλειες.
Καταγραφόμενα Στοιχεία
Οι ερευνητές θα καταγράφουν την ώρα αναχώρησης του δρομολογίου, τον αριθμό – ονομασία της γραμμής, τον τύπο οχήματος, την κατεύθυνση και τον αριθμό του μπαρμπρίζ. Στη συνέχεια θα καταγράφουν τον τύπο κομίστρου κάθε επιβάτη που εισέρχεται στο όχημα (και μόνον των εισερχομένων) σύμφωνα με τις κατηγορίες που ορίζονται στο έντυπο, σε κάθε στάση της γραμμής. Κάθε ερευνητής στέκεται, σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής, κοντά σε μία θύρα του λεωφορείου και ρωτά, στο διάστημα μεταξύ δυο στάσεων, τον τύπο κομίστρου κάθε επιβάτη που επιβιβάστηκε από τη θύρα αυτή στη προηγούμενη στάση.
Αν και υποτίθεται ότι η επιβίβαση επιβατών γίνεται μόνο από την μπροστινή πόρτα στην προκήρυξη αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μένει κάποια θύρα του οχήματος ακάλυπτη από μετρητή».
Επίσης τονίζεται ότι «ο ερευνητής, ταυτόχρονα, ελέγχει τη εγκυρότητα του κομίστρου. Σε περίπτωση, που το κόμιστρο δεν είναι έγκυρο, ο επιβάτης προσμετρείται στην κατηγορία των παραβατών και όχι στην κατηγορία κομίστρου, που τυχόν έχει επιδείξει. «Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι άρνηση επίδειξης του κομίστρου ισοδυναμεί πάντοτε με εντοπισμό παραβάτη» τονίζεται με νόημα.
4.2 Αστικός Σιδηρόδρομος – Τραμ
Οι ερευνητές θα επιβιβάζονται στους σιδηροδρομικούς συρμούς, στα άκρα (τερματικούς σταθμούς) της γραμμής αστικού σιδηροδρόμου. Η επιβίβαση θα γίνεται σε δείγμα δρομολογίων και συγκεκριμένα 4 δρομολόγια την ώρα (1 δρομολόγιο κάθε τέταρτο της ώρας – ομοιόμορφα κατανεμημένα στο διάστημα της μέτρησης).
Σε κάθε δρομολόγιο του δείγματος θα επιλέγεται ένα (1) μόνο βαγόνι για τη μέτρηση. Προκειμένου να αποφευχθεί η μεροληψία στην επιλογή βαγονιού, αυτό θα επιλέγεται με τη σειρά (με κυλιόμενο τρόπο) αρχίζοντας από το πρώτο βαγόνι του συρμού και αλλάζοντας βαγόνι στο επόμενο δρομολόγιο. Ο αριθμός των μετρητών μίας ομάδας, που εργάζεται σε ένα συρμό/δρομολόγιο, θα είναι δύο ερευνητές για κάθε θύρα του οχήματος (βαγονιού), έτσι ώστε να μην υπάρχουν καθόλου απώλειες στις μετρήσεις (να καταγράφεται το κόμιστρο όλων ανεξαιρέτως των εισερχόμενων επιβατών). Δεδομένου ότι το τυπικό βαγόνι αστικού σιδηρόδρομου έχει 4 θύρες, ο συνολικός αριθμός ερευνητών μίας ομάδας μέτρησης (βαγονιού) θα είναι οκτώ ερευνητές. Στην περίπτωση ενιαίων συρμών, χωρίς διακριτά βαγόνια, (π.χ. συρμοί αεροδρομίου) οι μετρητές θα επιβιβάζονται σε 4 συνεχόμενες θύρες του συρμού.
Στην περίπτωση των γραμμών του Τραμ απαιτείται δείγμα ενός δρομολογίου ανά ώρα (1 στα 4) για το διάστημα της μέτρησης. Επιπλέον όπως και στα λεωφορεία ο αριθμός των ερευνητών θα είναι ένας ερευνητής για κάθε θύρα του συρμού, έτσι ώστε να μην υπάρχουν απώλειες.
Επισημαίνεται ότι η μέτρηση θα διεξαχθεί σε 55 λεωφορειακές γραμμές (θερμικά – ηλεκτροκίνητα λεωφορεία), στις τρεις γραμμές του Τραμ και στις 3 γραμμές του αστικού σιδηρόδρομου.
