Της Μαρίας Μόσχου
Η Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στην εποχή της ψηφιακής υποδομής. Μέσα σε μόλις τρία χρόνια, η ισχύς των data centers στη χώρα δεκαπλασιάστηκε, από 5 MW σε 50 MW, και οι εκτιμήσεις δείχνουν πως θα ξεπεράσει τα 120 MW έως το 2030.
Πίσω από τους αριθμούς αυτούς, κρύβεται μια νέα οικονομία δεδομένων, που συνδέει την τεχνητή νοημοσύνη, το cloud computing και την ενεργειακή επάρκεια. Η χώρα, από ουραγός, μετατρέπεται σταδιακά σε περιφερειακό κόμβο ψηφιακών υποδομών. Οι επενδύσεις που έχουν δρομολογηθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη υπολογίζονται σε 2 δισ. ευρώ ως το τέλος της δεκαετίας, ενώ αναμένεται να δημιουργήσουν περισσότερες από 1.000 νέες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης.
Παράλληλα, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ και τον ΑΔΜΗΕ, ετοιμάζει τον πρώτο εθνικό “οδικό χάρτη” για τα data centers, ο οποίος θα καθορίζει με σαφήνεια πού, πώς και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν να αναπτυχθούν νέες εγκαταστάσεις.
Η ενέργεια χαράζει τη νέα γεωγραφία των δεδομένων
Το μέλλον των data centers στην Ελλάδα θα κριθεί από ένα βασικό παράγοντα: την ενέργεια. Η μελέτη του ΑΔΜΗΕ ολοκληρώθηκε πρόσφατα και χαρτογραφεί τη δυνατότητα κάθε περιφέρειας να υποδεχθεί νέα έργα, με βάση τη διαθεσιμότητα ηλεκτρικού “χώρου”. Η Δυτική Μακεδονία αναδεικνύεται πρωταθλήτρια, με δυνατότητα φιλοξενίας έργων ισχύος 700 MW, χάρη στα νέα δίκτυα μεταφοράς που αντικαθιστούν τις λιγνιτικές μονάδες. Ακολουθεί η Θεσσαλία με 650 MW, ενώ η Κεντρική Μακεδονία και η Στερεά Ελλάδα μπορούν να υποδεχθούν έργα συνολικής δυναμικότητας 500 MW η καθεμία.
Η Ήπειρος και η Δυτική Ελλάδα διαθέτουν περιθώριο περίπου 400 MW, ενώ οι περιοχές της Αττικής και της Κρήτης είναι οι πιο περιορισμένες, με διαθέσιμο ηλεκτρικό “χώρο” κάτω από 250 MW. Αυτή η κατανομή ουσιαστικά αναδιαμορφώνει τον επενδυτικό χάρτη, κατευθύνοντας τις νέες υποδομές εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων και δημιουργώντας νέες τεχνολογικές περιφέρειες.
Η μελέτη της PwC, που θα παρουσιαστεί έως το τέλος του 2025, θα καθορίσει τις τελικές ζώνες χωροθέτησης, ενσωματώνοντας παραμέτρους ασφάλειας, βιωσιμότητας και περιβαλλοντικών κριτηρίων.
Microsoft – Η εμβληματική επένδυση των τριών hyperscale κέντρων
Η παρουσία της Microsoft στην Ελλάδα αποτελεί το σημείο αναφοράς του νέου χάρτη δεδομένων. Η επένδυση, ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, προβλέπει τη δημιουργία τριών hyperscale data centers στην Αττική. Το πρώτο θα τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του 2026, ενώ η πλήρης ανάπτυξη του cluster αναμένεται στις αρχές του 2027. Η υποδομή αυτή θα υποστηρίξει το οικοσύστημα του Microsoft Cloud Region Greece, προσφέροντας υπηρεσίες Azure, AI και κυβερνοασφάλειας εντός των ελληνικών συνόρων.
Η εγκατάσταση θεωρείται καθοριστική για τη μετάβαση της χώρας στη νέα εποχή υπολογιστικής ισχύος, δημιουργώντας 300 εξειδικευμένες θέσεις εργασίας και ενισχύοντας τη διεθνή της εικόνα ως προορισμό τεχνολογικών επενδύσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι το έργο έχει παρουσιαστεί ενώπιον του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Data4 – Το πρώτο hyperscale data center εκτός Αττικής
Η γαλλική Data4, μέλος του fund Brookfield, έχει ξεκινήσει την κατασκευή του πρώτου hyperscale data center της στην Ελλάδα, έργο που εντάσσεται σε ευρωπαϊκό πλάνο με πάνω από 38 μονάδες. Το έργο θα παραδοθεί σε δύο φάσεις: η πρώτη το καλοκαίρι του 2026 και η δεύτερη στις αρχές του 2027.
Η Data4 εισάγει στην ελληνική αγορά ένα νέο μοντέλο λειτουργίας, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της τεχνητής νοημοσύνης, με υψηλή πυκνότητα επεξεργασίας, ενεργειακή αποδοτικότητα και υποδομές “hyperscale ready”.
Πέρα από την τεχνολογία, η παρουσία της Data4 σηματοδοτεί την εμπιστοσύνη των ευρωπαϊκών κεφαλαίων στην ελληνική αγορά και τον ρόλο της ως κόμβου για τη ΝΑ Ευρώπη.
Digital Realty – Ο μεγαλύτερος πάροχος στη χώρα
Η Digital Realty Hellas, θυγατρική του αμερικανικού ομίλου Digital Realty, διατηρεί την ηγετική θέση στον χώρο των data centers στην Ελλάδα. Η εταιρεία λειτουργεί ήδη τρεις μονάδες (Athens 1, 2 και 3) και βρίσκεται στη φάση κατασκευής του Athens 4, στο Κορωπί, το οποίο θα προσθέσει 6,8 MW ισχύος και θα είναι πλήρως λειτουργικό στις αρχές του 2026.
Παράλληλα, σχεδιάζεται το Athens 5, με στόχο δυναμικότητας 15 MW, που θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη εγκατάσταση του ομίλου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επιβεβαιώνοντας τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην ελληνική αγορά.
Η Digital Realty Hellas παρουσίασε το 2024 αύξηση 17% στα έσοδα, φτάνοντας τα 21,1 εκατ. ευρώ, με παράλληλη αύξηση EBITDA στα 5,6 εκατ. ευρώ, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σταθερή ανάπτυξη του κλάδου.
Sparkle – Η Ελλάδα, κόμβος διασύνδεσης Ανατολής και Δύσης
Η Sparkle Greece, μέλος του ομίλου Telecom Italia, ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου δεδομένων.
Η εταιρεία διαθέτει τρία ιδιόκτητα data centers σε Μεταμόρφωση, Κορωπί και Χανιά, ενώ συμμετέχει στο εμβληματικό έργο Blue Raman, ένα διεθνές υποθαλάσσιο καλώδιο που θα συνδέσει την Ελλάδα με χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής.
Το project θα ολοκληρωθεί το 2026 και θα ενισχύσει δραστικά την ψηφιακή διασυνδεσιμότητα της Ελλάδας, τοποθετώντας τη χώρα στο κέντρο των παγκόσμιων τηλεπικοινωνιακών ροών. Η Sparkle κατέγραψε το 2024 αύξηση 8% στις πωλήσεις και 32% στα λειτουργικά κέρδη, ενώ συνεχίζει να επενδύει στην αναβάθμιση των υποδομών της.
Lancom – Το ελληνικό success story της περιφέρειας
Η Lancom, η μοναδική αμιγώς ελληνική εταιρεία που παρέχει ολοκληρωμένες και εξειδικευμένες υπηρεσίες cloud, data center, τηλεπικοινωνιών και κυβερνοασφάλειας, συνεχίζει την εντυπωσιακή της πορεία στην ελληνική αγορά τεχνολογίας. Με σταθερή στρατηγική ανάπτυξης και επενδύσεις σε υποδομές αιχμής, η εταιρεία καταγράφει ισχυρή άνοδο σε όλους τους οικονομικούς δείκτες για το 2024, επιβεβαιώνοντας τη θέση της ως κορυφαίου εγχώριου παρόχου ψηφιακών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τα επίσημα οικονομικά αποτελέσματα, ο κύκλος εργασιών της Lancom ανήλθε σε 6.753.689 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 31,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Τα καθαρά κέρδη μετά φόρων ανήλθαν σε 1.797.853 ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο 12,3%.
Η Lancom διαθέτει σήμερα τρία enterprise cloud data centers σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ένα ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών ινών, και υλοποιεί το φιλόδοξο έργο Balkan Gate II, που αναμένεται να αποτελέσει περιφερειακό κόμβο δεδομένων για τα Βαλκάνια.
Παράλληλα, επεκτείνεται δυναμικά στην Κρήτη, με την κατασκευή του τέταρτου data center της, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Το Balkan Gate II, που ολοκληρώνεται στα τέλη του 2025, αναμένεται να αναβαθμίσει ριζικά τη συνδεσιμότητα της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, διεκδικώντας μερίδιο στην περιφερειακή διακίνηση δεδομένων που μέχρι σήμερα συγκεντρώνεται σε κόμβους όπως η Σόφια.
Η διεθνής εικόνα και η θέση της Ελλάδας
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επενδύσεις στα data centers αναμένεται να ξεπεράσουν τα 500 δισ. δολάρια το 2025, σύμφωνα με τη BofA Global Research, ενώ η συνολική αγορά προβλέπεται να φτάσει τα 900 δισ. δολάρια έως το 2028.
Η Αμερική εξακολουθεί να κατέχει πάνω από το 50% της παγκόσμιας χωρητικότητας, η Ασία-Ειρηνικός αυξάνεται με 20% ετήσιο ρυθμό, ενώ η Ευρώπη κινείται στο 16% — ωστόσο, η τάση είναι αντιστρέψιμη.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση σύγκλισης, προσελκύοντας έργα που στοχεύουν να καλύψουν όχι μόνο εγχώριες ανάγκες αλλά και διεθνείς ροές δεδομένων. Η ζήτηση για αποθήκευση και επεξεργασία πληροφορίας αυξάνεται εκθετικά λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, και τα data centers αποτελούν πλέον την “καρδιά” της νέας οικονομίας.
Το στοίχημα της ενέργειας και της βιωσιμότητας
Η επόμενη πρόκληση είναι διπλή: η ενεργειακή επάρκεια και η βιωσιμότητα. Τα data centers καταναλώνουν ήδη 1-2% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, και η ζήτηση αυξάνεται ραγδαία.
Η Ελλάδα διαθέτει ισχυρό πλεονέκτημα, με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εκτεταμένο ηλιακό δυναμικό και σχέδιο για πράσινη ηλεκτροδότηση των υποδομών. Η επιτυχία του εθνικού οδικού χάρτη δεν θα μετρηθεί μόνο σε megawatts, αλλά στην ικανότητα της χώρας να συνδυάσει την ενέργεια με τη γνώση.
Αν το σχέδιο υλοποιηθεί με συνέπεια, η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε ψηφιακό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, προσφέροντας ανάπτυξη, τεχνολογία και ενεργειακή ισορροπία σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο.
