Από τον Νικόλαο Ροδόπουλο, Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Σύμβουλο της OnLine Data
Brain Drain. Ένα φαινόμενο που τείνει να κυριαρχήσει στο σημερινό ελληνικό επιχειρηματικό σκηνικό, επηρεάζοντας άμεσα την κοινωνία και τις θέσεις εργασίας στη χώρα μας. Όπως έχει πει ο πρόεδρος του ΣΕΒ, το 60% των επιχειρήσεων μελών του, δεν μπορούν να βρουν «κατάλληλο» προσωπικό, δηλαδή ανθρώπους που να έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να ανταποκριθούν στο συνεχώς αυξανόμενο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά πολλοί αναφέρουν ότι το πρόβλημα υπάρχει διότι οι επιχειρήσεις δεν προτίθενται να επενδύσουν σε νέους οι οποίοι δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι ώστε να είναι άμεσα παραγωγικοί.
Αλήθεια πρώτη: Δεν είναι εύκολο για μια μέση ελληνική επιχείρηση να επωμίζεται τη δαπάνη εκπαίδευσης νέων εργαζομένων για την απόκτηση των απαραίτητων δεξιοτήτων. Το συγκεκριμένο κόστος εκπαίδευσης στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, επιβαρύνει την επιχείρηση αποκλειστικά. Να σημειώσουμε ότι κάθε νέος που έχει σπουδάσει, έχει ήδη κοστίσει 34 – 37 χιλιάδες ευρώ (δαπάνη με την οποία επιβαρύνεται το κράτος και ο οικογενειακός προϋπολογισμός).
Αλήθεια δεύτερη: Η βαθιά κρίση έχει αφαιρέσει κάθε δυνατότητα χρηματοδότησης. Έτσι, οι μεσαίες επιχειρήσεις αναζητούν εργαζόμενους άμεσα παραγωγικούς. Σε αυτό το σημείο αντικατοπτρίζεται το χάσμα μεταξύ των γνώσεων που παρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα στους αποφοίτους σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.
Αλήθεια τρίτη: Το εργασιακό θεσμικό περιβάλλον από τη μία και οι χαμηλές -αρχικές – αποδοχές από την άλλη, δημιουργούν το φαινόμενο της «δραπέτευσης». Δηλαδή στην περίπτωση που η μέση επιχείρηση αποφασίσει να επενδύσει και προετοιμάσει νέους εργαζόμενους για τη στελέχωση της παραγωγικής της διαδικασίας, οι νέοι, μόλις προετοιμαστούν κατάλληλα, αποχωρούν για καλύτερες μισθολογικά θέσεις, ή στο εξωτερικό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην προλαβαίνει η επιχείρηση να κάνει απόσβεση της επένδυσής της.
Από την άλλη πλευρά το αυξημένο μισθολογικό κόστος (ασφάλιση κ.ο.κ.) επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος δυσανάλογα.
Αλήθεια τέταρτη: Η Ελληνική αγορά είναι ρηχή. Δεν μπορεί να εξασφαλίσει την κερδοφορία, δηλαδή βιωσιμότητα των μεσαίων επιχειρήσεων. Γι’ αυτό σε πολλούς κλάδους διογκώνεται η μαύρη εργασία. Απαιτείται άμεσα η λειτουργία των τραπεζών με τον πραγματικό χαρακτήρα και παρεμβατικό ρόλο που οφείλουν να έχουν στην εθνική οικονομία.
Αλήθεια Πέμπτη και σημαντική: Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά μεταβαλλόμενη εποχή. Σε επίπεδο επικοινωνίας αναφέρεται ως Industry 4.0. Δηλαδή μιλάμε για τη νέα βιομηχανική επανάσταση. Πέραν ρομαντισμών για την εποχή που φεύγει, το νέο περιβάλλον, διαφοροποιεί κάθε δραστηριότητα, είτε αυτή είναι προσωπική, είτε επιχειρηματική. Διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα και ένα μεταβατικό στάδιο το οποίο θα είναι τραυματικό για μια σειρά γενιών ενεργών εργαζομένων. Η μετάβαση σε ένα ψηφιακό μέλλον θα αφήσει σημαντικό ενεργό πληθυσμό χωρίς εργασία. Η ρομποτική και η τεχνική νοημοσύνη, τα οχήματα χωρίς οδηγό, τα drones και οι εφαρμογές τους, τα πολυκαταστήματα χωρίς ταμεία και εργαζόμενους, οι έξυπνες κινητές συσκευές και το ΙοΤ (Internet of Things) απαιτούν δεξιότητες οι οποίες σήμερα απουσιάζουν. Δεξιότητες που αφορούν το μέσο εργαζόμενο και το νέο επιστήμονα. Δεξιότητες εφαρμογής και λειτουργικότητας στις νέες συνθήκες εργασίας.
Η κεντρική πολιτική ηγεσία και η δημόσια διοίκηση, μαζί με την ακαδημαϊκή κοινότητα οφείλουν να σκύψουν στο «πρόβλημα» που προκύπτει και βρίσκεται μπροστά μας. Διαφορετικά το 20% της ανεργίας στο άμεσο μέλλον θα είναι «αστείο» ποσοστό και «ευσεβής πόθος».