Της Μαρίας Μόσχου
Αποκαλυπτική για την έκταση της διαδικτυακής απάτης στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) για λογαριασμό της Visa που καταγράφει ότι 6 στους 10 χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν στοχοποιηθεί μέσω phishing.
Από αυτούς που τελικά έπεσαν θύματα διαδικτυακής απάτης δύο στους δέκα είχαν οικονομική απώλεια (22%), ενώ υπήρχαν και άλλες επιπτώσεις όπως η συναισθηματική ταλαιπωρία (17%) και ο δισταγμός ή φόβος απέναντι στις διαδικτυακές συναλλαγές (16%).
Κατά τη διάρκεια παρουσίασης της έρευνας αναφέρθηκε ότι από όσους υπέστησαν οικονομική ζημιά, το 63% έχασε ποσά έως 199 ευρώ, ενώ το 47% είχαν πολύ μεγαλύτερες απώλειες. Πέρα από την οικονομική απώλεια, μετά από απόπειρα εξαπάτησης, το 41% δηλώνει πως έγινε/θα είναι πιο προσεκτικό στο μέλλον, αλλά παραμένει ανοιχτό να εμπιστευτεί μικρότερες ή νέες επιχειρήσεις για διαδικτυακές αγορές Ωστόσο το 37% μετά την εξαπάτηση περιορίζει τις αγορές του μόνο σε μεγάλες, γνωστές επιχειρήσεις .
Η έρευνα εξέτασε τις αντιλήψεις των καταναλωτών ως προς την Τεχνητή Νοημοσύνη και το ηλεκτρονικό εμπόριο με έμφαση στις απάτες και την ασφάλεια συναλλαγών στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Περισσότερο σίγουροι για την αναγνώριση περιεχομένου που έχει φτιαχτεί με Τεχνητή Νοημοσύνη εμφανίζονται οι νεότεροι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Πάνω από 6 στους 10 συμμετέχοντες (63%) εμφανίζονται δύσπιστοι όταν μια προσφορά φαίνεται υπερβολικά καλή για να είναι αληθινή και 5 στους 10 όταν η ανάρτηση προέρχεται από άγνωστη πηγή ή brand. Επιπλέον, το 46% είναι καχύποπτο όταν η ποιότητα του περιεχομένου είναι χαμηλή και όταν η μέθοδος πληρωμής μοιάζει ασυνήθιστη ή μη ασφαλής. Το 44% είναι επιφυλακτικό απέναντι σε έναν λανθασμένο ή ύποπτο σύνδεσμο URL.
Οι νεότεροι πιστεύουν πως αναγνωρίζουν με μεγαλύτερη σιγουριά περιεχόμενο που δημιουργήθηκε με Τεχνητή Νοημοσύνη
Αναφορικά με την ικανότητα αναγνώρισης περιεχομένου που έχει δημιουργηθεί με Τεχνητή Νοημοσύνη, το 53% των συμμετεχόντων δηλώνει πως δεν είναι ιδιαίτερα ή καθόλου σίγουροι για την αναγνώρισή του. Το 45% αισθάνεται πολύ ή αρκετά σίγουρο, στην αναγνώριση εικόνων και βίντεο που έχουν δημιουργηθεί με Τεχνητή Νοημοσύνη Με το ποσοστό αυτό να είναι υψηλότερο στους συμμετέχοντες στις νεότερες ηλικιακές ομάδες.
Ο φόβος της Τεχνητής Νοημοσύνης
Τέσσερις στους δέκα εκτιμούν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα καταστήσει δυσκολότερη την αναγνώριση της διαδικτυακής απάτης. Το 34% θεωρεί πως θα δυσκολέψει την αναγνώριση σε κάποιες περιπτώσεις αλλά θα διευκολύνει την ανίχνευσή τους σε άλλες, ενώ ένα 10% δεν αναμένει καμία επίδραση.
Το 83% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι ελέγχει τη νομιμότητα ενός διαδικτυακού πωλητή πριν προχωρήσει σε αγορά, ενώ το 76% δηλώνουν πως είναι απίθανο να κάνουν κλικ σε διαφήμιση που δημιουργεί «αίσθηση κατεπείγοντος».
Προκλήσεις σχετικά με την αποφυγή απάτης στα κοινωνικά δίκτυα
Σχεδόν 6 στους 10 θεωρούν ότι οι διαδικτυακές απάτες στα κοινωνικά δίκτυα γίνονται ολοένα και πιο εξελιγμένες, ενώ το 37% πιστεύει ότι οι απατεώνες μιμούνται επιτυχώς αξιόπιστα brands ή πρόσωπα και το 27% ότι ο μεγάλος όγκος διαφημίσεων και χορηγούμενου περιεχομένου που φαίνεται νόμιμο δυσχεραίνει την αναγνώριση απάτης.
Ο Νίκος Πετράκης, Country Manager της Visa στην Ελλάδα, δήλωσε: «Η Visa εντείνει τη μάχη της κατά της απάτης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνδυάζοντας δεκαετίες εμπειρίας με προηγμένη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης και στενή συνεργασία με τράπεζες, εμπόρους και ψηφιακές πλατφόρμες, με στόχο το ηλεκτρονικό εμπόριο να πληροί τις υψηλότερες προϋποθέσεις ασφαλείας. Η Visa έχει επενδύσει 12 δις. δολάρια σε τεχνολογία για την αποτροπή της απάτης και την ασφάλεια του δικτύου μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια. Το ίδιο διάστημα δαπανήθηκαν 500 εκατ. δολάρια για τεχνητή νοημοσύνη». Παράλληλα αποκάλυψε ότι αυτές οι επενδύσεις οδήγησαν στην προστασία 260 εκατ. δολαρίων που βρισκόταν σε κίνδυνο απάτης στην Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο, και 1 δις. Ευρώ παγκοσμίως. Συνολικά τον τελευταίο χρόνο απετράπη απάτη σε ποσοστό που αγγίζει το 20% των συναλλαγών.
Αναφερόμενος στα αποτελέσματα της έρευνας ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας επεσήμανε ότι σχεδιάζει μια σειρά από δράσεις για την στήριξη των μικρότερων επιχειρήσεων. Όπως ανέφερε η Ομοσπονδία θα αναλάβει πρωτοβουλία για την πιστοποίηση των ηλεκτρονικών καταστημάτων με σκοπό την στήριξη των μικρών επιχειρήσεων στο νέο τεχνολογικό περιβάλλον και, ταυτόχρονα, για την νομική προστασία του καταναλωτή, ενώ επιπλέον, στο ίδιο πλαίσιο, η ΕΣΕΕ έχει αιτηθεί στο υπουργείο Ανάπτυξης, να συμμετέχει στον νέο ανεξάρτητο φορέα που δημιουργείται για την προστασία του καταναλωτή.
